Labinot Dervishaj: Vdekjet e dyshimta, manipulimi me numra, trajtimi gabuar dhe efekti psikologjik gjatë pandemisë

Labinot Dervishaj: Vdekjet e dyshimta, manipulimi me numra dhe efektet psikologjike gjatë pandemisë

Qytetarët e Kosovës vazhdojnë të raportojnë për vdekjet e dyshimta të familjarëve të tyre të cilat po etiketohen “me SARS CoV-2 pozitiv” post-mortum. Një përvojë të tillë të hidhur dhe të pa ndriçuar mirë e kam pasur edhe unë në familje, me vdekjen e dyshimtë të gjyshes time në Spitalin e Vushtrrisë. Madje kam qenë ndër të parët që e kam bërë virale një rast të tillë më plotë dyshime e më papërgjegjësi dhe indiferencë institucionale, më gjykime e perceptime shënjështruese nga personeli mjekësor ndaj pacientëve më sëmundje kronike dhe në moshë të shtyrë.

Për mua si qytetarë i këtij vendi në rënd të parë dhe në rënd të dytë si gazetar dhe psikolog këshillues është bërë obligim moral që ta them të vërtetën objektive të bazuar në fakte dhe prova konkrete. Prandaj tashmë nuk asnjë fije dyshimi se pas shumë vdekjeve të atribuara si “me COVID-19” fshihet një mal i tërë më dyshime.  Për me tepër manipulime ka edhe më numra të të infektuarve. Të bëjnë “pozitiv” pa qenë fare i infektuar, pa pasur asnjë simptomë klinike të gripit dhe në fund të shpallin “të shëruar’ më telefonatë!

Askush nuk mund ta mohojë se nuk ka virus sepse ai është i pranishëm dhe më këtë po përballet e gjithë bota, por se ka maniplume më këtë situatë, se ka prapavija të tjera pas kësaj, tashmë të gjithë kanë supozime të forta për këtë. Megjithatë është tepër e ultë, madje është krim të manipulosh më vdekjen e të tjerëve apo ta influencosh këtë proces të dhimbshëm të pacientet dhe t’i japësh konotacion tjetër fundit të jetës së njerëzve apo t’i bllokosh ata duke i etiketuar si të infektuar.

Nga mjekët e profesionistët e tjerë të shëndetësorë të cilat janë në vijën e parë të ballafaqimit më këtë pandemi mund të dëgjosh rrëfime të tmerrshme që të lenë shumë për të dëshiruar për shëndetësinë tonë kosovare. Pusin e pa fund në të cilin për dy dekada janë derdhur miliona, miliona por kurrë njëherë nuk është plotësisht funksional dhe në shërbim e trajtim human të pacientëve. Edhe ata (mjekët) e pranojnë së shumë gjëra në këtë kontekst janë duke shkuar gabimisht, madje prej gabimeve “profesionale” po vdesin njerëzit në duart e tyre, po vdesin në “duart shpëtimtare”.

Problemet fillojnë nga mungesa e respiratorëve, por edhe ata që janë nuk funksionojnë si duhet, e për më keq as mjekët nuk po dinë t’i përdorin ato. Ose i japin oksigjen të tepruar ose pamjaftueshëm, gjë që më automatizëm i dëmton mushkëritë e pacientëve dhe si pasojë e kësaj ato bllokohen madje reduktohet tërësisht transparenca pulmonare. Pastaj terapitë e tjera infuzive të cilat e çrregullojnë stabilitetin e trupit të njeriut më efekt anësor e rrisnin apo ulin parametrat vital të niveli arterial apo të sheqerit në gjak, yndyrës dhe komplikimeve të tjera.

Më gjithë këto peripecish e sfida qytetarët e Kosovës janë duke u përballur edhe me efekte psikologjike negative si rezultat e kësaj pandemie. Madje tani më ata kanë filluar të bëhen të pa disiplinuar ndaj masave anti-Covid të miratuara na institucionet shtetërore, ose thënë ndryshe janë mësuar të bashkëjetojnë më këtë te keqe disa prej tyre. E gjithë kjo po korrespondon nga ngutja e miratimit të ligjeve pa harmonizim, pa analizim të detajuar.

Në rrugë gjobitësh nëse nuk ke të vendosur maskë mbrojtëse qoftë edhe nëse je fare i vetëm kalimthi andej pari ose edhe në veturë. Ndërkohë në kafe je i rrethuar kokë më kokë, shpinë më shpinë, nga djathtas e majtas më njerëz pa maska, aty nuk të gjobit askush. Sipas kësaj logjike në rrugë je potencial i rrezikshëm apo i rrezikuar por jo edhe në kafe! E gjithë kjo po krijon stres, ankth dhe depresion të qytetarët, prandaj kemi shifra të larta të gjobave që u shqiptohen njerëzve në rrugë.

Së këndejmi sot njerëzit jetojnë me frikën, më pa sigurinë për të ardhmen për jetën e tyre dhe të afërmve. Jetojnë në konceptimin “sot për nesër” sepse askush nuk mund ta dijë epilogun apo rrjedhën e të ardhmes së afërt. Jeta është bërë aq e pa sigurt sa që njerëzit më parë pranojnë të vdesin në shtëpi sesa të shkojnë të kërkojnë ndihmë në spitale. Pashpresa dhe pafuqia për të shpresuar dhe menduar po pozitivisht është rezultat i rrjedhave dhe zhvillimeve të turbullta në secilën ditë të këtyre gjashtë muajve në përballje më këtë pandemi.

Çdo e keqe e madhe ndërtohet mbi shumë të këqija më të vogla sikur kalaja që bëhet gurë mbi gurë, një prej këtyre të këqijave është transformimi i tërësishëm i mendimeve, sjelljeve dhe raporteve ndër-njerëzore në këtë kohë. Nëse rezulton i infektuar dhe këtë gjë e bënë publike, ti me pas do të jesh i paragjykuar, i diferencuar dhe stigmatizuar nga rrethi, tek disa më të drejt por tek disa në mënyrë obsesive.

Mandej perceptimi për jetën tani është së asgjë nuk do të kthehet kurrë në normalitet dhe se duhet të mësohemi të jetojmë më këtë realitetit të ri aspak të dëshiruar. Duke filluar nga mënyra e përshëndetjes, reduktimi i vizitave në mes të afërmve, mos marrja pjesë në aktivitetet kulturore, fetare si dhe ato mortore.

Ankthin dhe stresin e akumuluar e nxjerrin përtej limitit maksimal që mund ta përballoj njeriu normal e shtona akoma më shumë paralajmërimi për një valë të dytë të përhapjes së virusit e cila pa dyshim se do t’i rriste vdekjet dhe të infektuarit. Aq më tepër ky rrezik është kur kemi hyrë në stinën e vjeshtës dhe kur janë hapur shkollat. Prandaj duhet ndërgjegjësim dhe kujdes gjithëkombëtar. Duhet të reflektojmë ne qytetarët, familjet tona, fëmijët tonë dhe po se po institucionet të cilat jetën e njerëzve duhet ta cilësojnë si të shtrenjtë dhe ta trajtojnë në mënyrë të dinjitetshme.

Kontrolloni gjithashtu

Dilaver Goxhaj: RKL dhe Kosovapress ishin dhe mbeten Ylli Polar për Luftën Çlirimtare në Kosovë

Dilaver Goxhaj: PËRFUNDIME TË DALA PREJ ANALIZAVE KRITIKE NDAJ LIBRIT “Dosja Amerikane për Shqipërinë Koministe”, me autorë  Bejtullah Destani dhe Visar Zhiti

Bazuar në faktet dhe analizën e luftës 10-vjeçare,  Dhjetor 1944- Dhjetor 1953, midis Forcave të …