Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Profesori i Filozofisë, Holokaustit dhe Studimeve të Gjenocidit dhe anëtar bordi i Programit të Studimeve të Gjenocidit në Universitetin e famshëm Jale, Dejvid Pettigrou, në 25 vjetorin e nënshkrimit të Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit, foli për Al-Xhazira lidhur me defektet e saj më të mëdha, trashëgiminë dhe pasojat që la në Bosnjë dhe Hercegovinë, të lidhur me bllokime, ndarje kombëtare dhe pothuajse pa asnjë funksionalitet. Pjesa më e keqe e Marrëveshjes së Dejtonit, e cila bëri më shumë dëm, është vendimi për të njohur njësinë e Republikës serbe, e cila bëri gjenocid dhe krime të tjera të luftës për të arritur homogjenitetin etnik.
Në Dejton, Republika Serbe u njoh dhe legjitimua, madje u shpërblye për krimet e saj gjenocidale.
Që nga 1995, përmes taktikave të gjuhës së urrejtjes, mohimit të gjenocidit dhe lavdërimit të kriminelëve të dënuar të luftës, udhëheqësit e Republikës serbe janë përpjekur të parandalojnë kthimin e refugjatëve, në një përpjekje të mëtejshme për të arritur qëllimin fillestar të homogjenitetit etnik. Që nga 1995, udhëheqësit e Republikës serbe kanë mohuar autoritetin e gjykatave shtetërore, fyen Përfaqësuesin e Lartë në B0snjës e Hercegovinës dhe kërcënuan të shkëputen. Ky është sigurisht faktori më i rrezikshëm destabilizues për rajonin dhe e meta më e madhe e Marrëveshjes së Dejtonit.
Deklaratat e themeluesve të Republikës serbe faktet në lidhje me krimet e regjistruara në procedurat para Tribunalit të Hagës, si dhe vendimet kundër disa prej themeluesve, dëshmojnë se ajo Republikë ishte një ndërmarrje gjenocidale që nga fillimi. Komuniteti ndërkombëtar nuk duhet të injorojë faktin se themeluesit e këtij entiteti janë dënuar për krime të tmerrshme të luftës dhe se udhëheqja aktuale është gjithashtu e angazhuar në mohimin e gjenocidit dhe lavdërimin e kriminelëve të luftës. Një sjellje e tillë është e papranueshme. Sidoqoftë, unë jam i mendimit se Ligji i ri i Bashkimit Evropian, i cili përfshin një kornizë globale sanksionesh për të drejtat e njeriut, mund ta bëjë më të vështirë udhëheqjen e Republikës serbe e cila tani për tani të vazhdojë t’i shkelë ato pa u ndëshkuar.
– Ne mund të shpresojmë që administrata e Bajdenit do të angazhojë përsëri Shtetet e Bashkuara në Bosnje e Hercegovinë. Ne tashmë kemi një shenjë pozitive, dhe kjo është një seancë dëgjimore e fundit në Komitetin e Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve amerikanë. Ish Sekretarja e Shtetit Madelaine Allbright foli për nevojën që Amerika të “fillojë të dëgjojë” përsëri Bosnjën e Hercegovinë. Shumë deputetë në seancë shprehën zhgënjimin me përparimin e ngadaltë të saj në procesin e pranimit në BE dhe donin të dinin se çfarë mund të bënin për të ndihmuar.
Përmbajtja e pyetjeve të tyre zbuloi njohuritë e tyre të hollësishme për situatën aktuale.
– Unë jam pak optimist dhe besoj se administrata e Bajdenit mund të përfshihet më shumë dhe se ajo mund të mbështesë përparimin e Bosnjës drejt NATO-s dhe BE-së. Sidoqoftë, të gjithë duhet të bëjmë përpjekje për ta mbajtur administratën e Bajdenit të interesuar, me qëllim për t’u informuar plotësisht për situatën në terren. Ne duhet të vazhdojmë të themi të vërtetën në lidhje me gjenocidin dhe të rrisim vetëdijen në mënyrë që Shtetet e Bashkuara, BE-ja dhe bashkësia ndërkombëtare të mbështesin përpjekjet për ndërtimin e shtetit dhe drejtësinë në Bosnje e Hercegovinë.
– Në një farë mënyre, Marrëveshja e Dejtonit ishte një fitore për nacionalistët serbë dhe kroatë që kryen agresion në territoret e Bosnjës. Që nga 1995, ata kanë qenë në gjendje të përdorin marrëveshjen e paqes si një mekanizëm për të minuar sovranitetin e këtij shteti. Gjithashtu, falë neglizhencës së bashkësisë ndërkombëtare, ata kanë qenë në gjendje të shkelin pjesë të marrëveshjes, përfshirë Aneksin 7. Por kjo trashëgimi tragjike mund të ndryshohet përmes reformave dhe ristrukturimit me mbështetjen e dhe Bashkimit Evropian. Në atë kohë u tha që “gjithçka është më mirë se lufta”, por në kujtim të viktimave dhe solidaritetit me ata që i mbijetuan gjenocidit, ne duhet të bëjmë një punë më të mirë të ruajtjes së paqes dhe të sigurojmë një të ardhme të drejtë për qytetarët e Bosnjës dhe Hercegovinës…
( Pjesë nga intervista e botuar në Al-Xhazira)
