Më 6 shtator të vitit 2017 ka ndërruar jetë, profesor doktor, Muhamet Tërnava, historian, i burgosur politik i viteve 80, profesor i anatemuar në kohën e regjimit jugosllav. U lind në vitin 1947 në fshatin Lismir. Ishte djali i mulla Ademit hoxhë i njohur, atdhetar. Muhamet Tërnava ka kryer fakultetin e Historisë, në Prishtinë. Ka magjistruar në Zarë, ndërsa ka doktoruar në Zagreb të Kroacisë, meqë në Prishtinë dhe në Beograd nuk ishte pranuar zbulimi i tij shkencor lidhur me popullsinë shqiptare të Kosovës në shekujt 14-16-të. Ai me punën studimore dhe njohuritë e thella prej shkencëtari arriti t’i thyejë tezat e akademikëve serbë rreth përkatësisë popullsisë së Kosovës gjatë periudhës mesjetare. Vepra shkencore e Profesor Tërnavës “Popullsia e Kosovës gjatë shekujve XIV-XVI” e botuar në Prishtinë në vitin 1996, mbetet bazament i fortë i argumentimit të vazhdimësisë së popullimit të territorit të Kosovës me popullsi shqiptare gjatë gjithë periudhës mesjetare. Në vitin 1981 u burgos për shkak të lidhjeve që kishte mbajtur me Jusuf Gërvallën dhe për shkak të zbulimeve të tij shkencore. Gjatë vuajtjes së dënimit, në Burgun e Prishtinës inspektorët serbë e kishin goditur, me qëllim për ta paaftësuar për jetë. Pas lirimit nga burgu në vitin 1983 dhe gjatë tërë jetës pati probleme të rënda shëndetësore. Pas luftës për disa vjet ka ligjëruar historinë e Mesjetës në Fakultetin Filozofik të Universitetit të Prishtinës.
Zbulimi i tij shkencor lidhur me klasifikimin e emrave të njerëzve në mesjetë, në defterët turqisht të Vilajetit Vëllk, duke u mbështetur në mbaresat gramatikore të emrave, është zbulimi më i madh, zbulimi historik i kohës sonë dhe thyerja përfundimtare e manipulimeve sllave lidhur me përkatësinë etnike të Kosovës. Duke u mbështetur në këtë zbulim gjuhësor, ai iu përmbajt analizës shkencore, duke konkluduar se trajta:
Dimiter Dimitri ishte emër e mbiemër i gjuhës shqipe.
Dimitar Dimitroviq apo Dimitrijeviq ishte trajtë sllave-serbe.
Dimitar Dimitrov, trajtë e vjetër sllave e bullgare.
Dimitris Dimitraqis trajta grekfolëse.
Dimitre Dimitrul trajta vllahe e kështu me radhë me të gjithë emrat e pranishëm në defterët e kohës.
Sipas një analize të tillë, ai prezantoi tërë materialin e antroponimisë, përkthyer në gjuhën shqipe nga origjinali, në turqisht, rreth 12.000 emra. Duke u mbështetur në këtë metodologji shkencore arriti në përfundim se 80 për qind e popullatës së përgjithshme gjatë mesjetës, në Kosovë, ishte shqiptare e krishterë, në shumicë dërmuese ortodokse, 20 për qind sllave, vllahe, hebraike, turke, sase (gjermane), etj.
Ahmet Qeriqi
6.9.2023