Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Prof.dr. Musa Limani
Recension
(Për pjesën ekonomike të dorëshkrimit të këtij teksti universitar)
Libri “Edukata qytetare” është hartuar në bazë të planit e programit të Fakultetit të Edukimit të Universitetit të Prishtinës dhe u kushtohet studentëve të këtij fakulteti, si tekst mësimor, por mund ta shfytëzojnë të gjithë të interesuarit, që dëshirojnë të kenë njohuri nga kjo fushë e shoqërisë njerëzore. Në kuadër të këtij teksti universitar është përfshirë edhe një pjesë e veçantë, ku bëhet fjalë për ekonominë dhe ndikimin e saj në jetën njerëzore. Në fillim, theks i veçantë i është kushtuar nevojës së zhvillimit ekonomik, si domosdoshmëri për të krijuar të mira materiale, që janë të nevojshme për sigurimin e ekzistencës së njeriut. Me këtë rast, flitet për rëndësinë e tregut, veprimin e ligjeve ekonomike, ofertën dhe kërkesën dhe ndikimin e tyre të konsumatorët. Në këtë pjesë të librit, studenti më për afër njoftohet se çka paraqet oferta (prodhimi), çka paraqet kërkesa (konsumatori), si dhe veprimi i tyre në formimin e çmimit në ekonominë e tregut.
Në pjesën ç’është ekonomia? Në fillim prezantohet përkufizimi i ekonomisë si shkencë, duke potencuar se ekonomia ka për objekt studimi dukuritë, proceset dhe ligjet objective, që kushtëzojnë dhe rregullojnë mararëdhëniet midis njerëzve në procesin e riprodhimit të zgjeruar shoqëror. Në kuadër të kësaj pjese të tekstit, bëhet fjalë për faktorët e prodhimit dhe rëndësia e tyre, në krijimin e parakushteve dhe kushteve për zhvillimin ekonomik të një vendi. Madje, shqyrtohen sistemet ekonomike, duke dhënë karakteristikat e tyre, në zbatimin konkret të politikave zhvillimore ekonomike. Vend të konsiderueshëm zë edhe prezantimi i fushave ekonomike dhe rëndësia e tyre veç e veç, në krijimin e të mirave matriale dhe zhvilllimin ekonomik. Theks i veçantë, në këtë pjesë të librit, ka trajtimi i nevojës së intervenimit të shtetit në ekonomi, duke përfshirë ndërhyrjen edhe në ekonominë e tregut, por deri në atë masë që nuk pengon veprimin e lirë të ligjeve ekonomike.
Në kuadër të kësaj pjese, të këtij teksti universitar, zë zhvillimi ekonomik i Kosovës pas çlirimit (1999). Këtu, me një shqyrtim analitik prezantohen dëmet që u ka bërë lufta ekonomive familjare dhe ekonomisë së Kosovës në përgjithësi. Në mënyrë analitike vështrohen rrjedhat ekonomike dhe dukuritë negative, që i kanë përcjellë proceset ekonomike në Kosovë, në periudhën e pas çlirimit.
Andaj, duke pasur parasysh çka u tha më sipër, për pjesën ekonomike të këtij teksti univeristiar, mund të konstatohet se është përdorur një gjuhë dhe terminologji profesionale, e ndërtuar fjali kuptimore, që për profilin e studentëve të Fakultetit të Edukimit, është e mjaftueshme të njihen me kuptimin e shkencave ekonomike, veprimin e ligjeve ekonomike, veçmas ligjit të vlerës (ofertën dhe kërkesën), e kështu me radhë, pra të kenë njohuri të përgjithshme për çështjet ekonomike dhe rëndësinë e ekonomisë në shoqërinë njerëzore. Me fjaltë të tjera, niveli i stilit të shkrimit, në pjesën ekonomike, është mjaftë i kuptueshëm për studentët e Fakultetit të Edukimit, nga të cilët kërkohet të kenë njohuri elementare, nga ekonomia si shkencë dhe, si i tillë, i përgjigjet të jetë pjesë përbërse e këtij teksti universitar.
Prof.dr. Osman Ismaili
Recension
Dr. Sabri Rexha dhe Dr. Nusret Pllana, EDUKATA QYTETARE
(tekst universitar)
Me kërkesën e Dr. Nusret Pllanës që të shkruaj disa fjalë lidhur me librin, duke lexuar dorëshkrimin me titull “Edukata qytetare” të autorëve Prof. dr. Sabri Rexha dhe Prof. dr. Nusret Pllana, vërtet u ndjeva i respektuar dhe i privilegjuar, ngase këtë nderim më bënin dy mësimdhënës universitar.
Libri në fjalë ka gjithësejt 355 faqe tekst të shkruar dhe 6 faqe literaturë. Nga këto janë rreth njëqind (100) faqe i përkasin fushës juridike, në kuptimin e gjerë të fjalës.
Autorët e dorëshkrimit kanë bërë një punë të vyeshme, por edhe interesante për studentët, të cilët nuk i studiojnë shkencat juridike, por e këtë lëndë e kanë në programin mësimor. Andaj, autorët gjatë trajtimit të lëndës, kanë përdorur metodologji më të llojllojshme, e cila zakonisht është e rëndomtë në shkrimin e teksteve universitare, sidomos ato të karakterit shkencor, do të thotë, kur ka pretendime që të bëhen hulumtime të thella, të qarta dhe të mbështetura me citime dhe fusnota, të cilat e bejnë studimin me peshë më të madhe, duke i dhënë edhe vulën e punimit shkencor. Mirëpo, punimi kështu i shtruar, duke dhënë nocionet më karakteristike dhe elementare, në fushën e së drejtës dhe, njëherit, sqarimet e drejtpërdrejta në aspektin teorik dhe praktik, më thotë mendja se ia kanë dale detyrës, së cilës ju kanë përkushtuar, që studentëve të grupit përkatës të studimeve jo juridike t’u mundësohet të kenë idenë dhe njohuri të mjaftueshme lidhur me nocionet dhe dukuritë juridike në kuptimin e gjerë, siç janë, fjala vjen, nocioni i shtetit, normave, akteve juridike, demokracisë, llojet e demokracisë, parlamentarizmin, ndarjen e pushteteve, si edhe të dhëna të tjera lidhur me liritë dhe të drejtat e njeriut, liritë dhe të drejtat e fëmijve, shkeljen e tyre si edhe sanksionet lidhur me to. Pra, libri përmban të dhëna të shumta duke përfshirë kohën nga Antika deri sot. Kur kësaj i shtohen edhe pyetjet pas dhënies të sqarimeve, atëherë, më thotë mendja, se vërtet ia kanë dalë me sukses, arritjes së qëllimit didaktik, metodologjik dhe pedagogjik që leksionet studentët t’i kuptojnë më lehtë dhe më mirë.
Andaj, i propozoj komisionit përkatës, lidhur me lejimin e librit të hartuar nga dy autorët e lartë shënuar, që të botohet sepse i përmbush kriteret e një teksti universitar të përshtatshëm dhe të pranueshëm, i cili i plotëson kriteret e një punimi të pavarur, të mvetësishëm dhe origjinal.
Shtojcë:
Dr. Nusret Pllana është autor i Monografisë: “Terrori i Serbisë pushtuese mbi shqiptarët – 1844 – 1999”, Prishtinë, 2001, që opinionin evropian e botëror e ka njoftuar lidhur me okupimin dhe masakrat e ushtruara nga pushtuesi serb ndaj popullësisë shqiptare në Kosovë. Autor i shumë filmave dokumentarë dhe veprave publicistike, që kanë të bëjë me krimet serbe mbi shqiptarët deri në shkallë gjenocidi.
