Ali Hertica

Ali Hertica: Pa një funksion opozitar, nuk mund të ketë një sistem politik

Kultura politike demokratike është një faktor në sistematizimin e jetës politike.Si një përbërës i veçantë i qenies politike, shoqëruar me përbërësit e tjerë të saj, një kulturë politike demokratike prek kryesisht jetën e saj politike, e cila përmban mekanizmin për marrjen e vendimeve. Një ndikim i tillë ndryshon në mënyrë cilësore jetën politike. Si rezultat i shfaqjes së demokracisë përfaqësuese, formohet një organizëm politik më i ndërlikuar sesa nën sundimin autoritar. Mund të quhet një organizëm politik demokratik, si dhe jeta politike përkatëse. Karakteristika më e rëndësishme e këtij organizmi është se funksionet janë formuar në të, ekzistenca e të cilave ishte e pamundur nën sundimin autoritar. Para së gjithash, ne po flasim për funksionin e opozitës, për shkak të opozitës politike në zhvillim në kuadrin e demokracisë përfaqësuese. Si rezultat, së bashku me udhëheqjen, e cila është një funksion i detyrueshëm i çdo jete politike, në kushtet e qeverisjes demokratike, formohet dhe vepron funksioni i opozitës, i cili është i pashmangshëm për këtë lloj qeverie. Rezulton se të dy funksionet – lidershipi dhe opozita – janë për shkak të marrëdhënieve të barabarta, megjithëse të llojeve të ndryshme të marrëdhënieve politike. Të dy funksionet përbëjnë përmbajtjen kryesore të jetës politike demokratike dhe janë elementet kryesore të sistemit politik në zhvillim. Theksojmë këtu rolin e veçantë të funksionit të opozitës në kuadrin e jetës politike demokratike. Së pari, ky funksion është kundër funksionit udhëheqës: nga qëllimi i tij, me veprimin e tij, opozita mohon përmbajtjen e vendimeve drejtuese të marra. Si rezultat, lind nevoja për kompromise dhe marrëveshje në procesin e formimit të këtyre vendimeve, që do të thotë se inkurajon udhëheqjen të marrë parasysh pikëpamjet e opozitës, dhe në këtë mënyrë të bashkëveprojë me opozitën. Së dyti, përmes funksionimit të tyre të përbashkët, të ndërlidhur, lidershipi dhe opozita formojnë një formë më të ndërlikuar të jetës politike të quajtur sistemi politik. Shfaqja e saj do të thotë që në kushtet e veprimtarisë së demokracisë përfaqësuese, si rezultat i shfaqjes së funksionit të opozitës, bëhet një sistematizim i jetës politike, i cili shërben si tregues i kompleksitetit dhe rregullsisë së kësaj jete. Systemdo sistem është një formë më komplekse e jetës sesa një funksion i veçantë i përfshirë në përbërjen e tij. Systemdo sistem në një mënyrë të caktuar organizon, sistemon jetën.

Kjo rrjedh nga thelbi i vetë sistemit, i cili përbën ndërlidhjen e përbërësve të trupit përmes funksioneve të tyre. Sistemi i jetës politike (sistemi politik) formohet mbi bazën e marrëdhënies midis funksioneve të udhëheqjes dhe opozitës. Janë ata, këto funksione, që formojnë sistemin real politik. Falë tyre, mekanizmi i vendimmarrjes që përmbyllet në një organ politik është i thjeshtësuar. Ne gjithashtu vërejmë se në kushtet e një forme qeverisjeje autoritare, sistemi politik ose nuk formohet fare, ose është i pazhvilluar ose formal në natyrë. Për shembull, nëse krahasojmë jetën politike të shtetit Sovjetik të lidhur me veprimtaritë e një partie të vetme, komuniste dhe jetën politike të shtetit të Rusisë moderne, në të cilën veprojnë një numër i partive politike, rezulton se në rastin e parë sistemi politik në nivelin e institucioneve përfaqësuese nuk funksionoi fare. Në këto institucione, jo vetëm që ekzistonte opozita që funksiononte zyrtarisht, por këtu mungonte edhe funksioni udhëheqës. Përfaqësuesit e zgjedhur të popullit kishin mundësinë vetëm të shprehnin miratimin e tyre për vendimet që u morën nga udhëheqja e Partisë Komuniste. Prandaj, përfaqësuesit e njerëzve kryenin një funksion të veçantë, në thelb jo-politik – funksionin e miratimit. Si rezultat, në nivelin e institucioneve përfaqësuese të shtetit Sovjetik, nuk u ngrit një sistem politik, jeta politike në këto institucione ishte zyrtare dhe, në të vërtetë, ishte kuazi-politike. Jeta e vërtetë politike ishte përqendruar në institucionet drejtuese të Partisë Komuniste, të cilat u ndërtuan në institucionet përfaqësuese të shtetit dhe luanin një rol udhëheqës në sistemin e qeverisjes. Ishte këtu, në nivelin e institucioneve të Partisë Komuniste, që u krye funksioni udhëheqës. Sidoqoftë, sistemi politik nuk u zhvillua as këtu, pasi funksioni i opozitës në këto institucione nuk u lejua. Pa një funksion opozitar, nuk mund të ketë një sistem politik, dhe për këtë arsye, një organizëm politik që është i plotë nga pikëpamja e demokracisë. Një sistem nga një funksion nuk është formuar. Në vend të sistemit politik që është karakteristik për një shtet modern demokratik, në krye të shtetit Sovjetik kishte një lloj piramide të përbërë nga institucione që kryenin funksionet e partisë udhëheqjen komuniste dhe institucionet që kryenin funksionin e miratimit. Theksojmë gjithashtu se të gjitha funksionet e jetës politike.

Kontrolloni gjithashtu

BDI dënon vendimet e fundit të Moskës zyrtare për aneksimin e territoreve të Donbasit dhe Luhanskut nga Ukraina

BDI: Qeveria me eksponentë putinistë që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës, ka bllokuar marrëveshjet e mëhershme

Bashkimi Demokratik për Integrim, nënvizoi  rëndësinë e bashkëpunimit të ngushtë midis institucioneve të Republikës së …