Personalitete

Azem Bejtë Galica (1889-1924) ka qenë njëri ndër luftëtarët më të njohur të historisë së popullit shqiptar, kundërshtari dhe luftëtari më i pa kompromis kundër   pushtimit të Kosovës dhe viseve të tjera nga Serbia e shtetet fqinje, strategu dhe heroi i kohës së tij, i cili për 12 vjet rresht, …

Përveç vezirëve me origjinë shqiptare që kanë bërë emër në mesin e autoriteteve më të larta të Perandorisë Osmane, në kohën e sundimit të Sulltan Sylejmanit, sundimtarit  më të madh të kësaj Perandorie, krahas katër vezirëve shqiptarë të asaj kohe shquhet edhe poeti, Jahja Bej Dukagjini, shkrimtari dhe shoku besnik …

Azem Bejta i biri i Bejtë Galicës. Lindur në fshatin Galicë të Drenicës në vitin 1889. Rrjedh nga një familje bujare me traditë atdhetarie shekullore. Azemi qysh i ri, duke dëgjuar nëpër odat tona për bëmat e trimave të kohës si: Oso Kukën, Sefë Kosharën, Mic Sokolin, AhmetDelinë, Hasan Prishtinës, Isa Boletinit, Bajram Currit e shumë të tjerëve të cilët po përpiqeshin për një organizim të mirëfilltë mbarëpopullor, në luftën për çlirim dhe bashkim kombëtar.  Ai e kuptoi më së çartë fillim e kësaj rrugë, andaj pa hezitim e me përkushtim iubashkëngjit lëvizjes çlirimtare të tokave të Arbërore. Azemi së bashku me shokë së pari formuan çetat e rezistencës, radhët e armatosura e më pastaj Lëvizja Çlirimtare mori përmasat e kohës që veproi dhe u njoh tërë kohën si Lëvizja anti– serbe dhe anti- pushtuese e Kosovës,  si Lëvizje për çlirim e bashkim kombëtarë, të cilës në fillim i priu Shaqir Smaka i Kastriotit tëDrenicës. Pas rënies heroike të Shaqir Smakës, për 12 vite me radhë forcave çlirimtare të Kosovë iu prinë atdhedashësi legjendar Azem Bejtë Galica.  Me kalimin e kohës, Lëvizja shqiptare antiserbe dhe antipushtuese në Kosovë, u masivizua  dhe u bë gjithëpërfshirëse, ndërkohë që Azemi njihej si krye Komandant i të gjitha çetave nënemrin e të cilit luftohej kundër pushtuesit serb, në të njëjtën kohë në shumë pjesë të Kosovës.  Azem Bejta para së gjithash, këtë e arriti me autoritetin dhe trimërinë e tij mbështeturfuqishëm nga shokët dhe bashkëluftëtarët e tij. Ai me çetat e Drenicës si të thuash ishte bosht i kësaj Lëvizje i cili mbante lidhje të forta më krerët më përparimtare të kohës si: Hoxhë Kadrinë, Hasan Prishtinën, Bajram Currin e të tjerë. Ishte një Lëvizje e masave të gjërapopullore, sepse mbronte interesat dhe aspiratat tona të përgjithshme për liri e bashkim kombëtar. Nga vitet 1920  të Lëvizja antiserbedhe antipushtuese e Kosovës kulmoi duke ubërë e vetmja forcë reale çlirimtare e kohës. Qeveria e Beogradit u shtrëngua që të mos kursej  forcat e xhandarmërisë Serbe për të asgjësuar Azemin dhe bashkëluftëtarët e tij.​ Qëndresa stoike e kësaj Lëvizje, mbi të gjitha ishte së Lëvizja ishte me karakter kombëtar e  liridashës, në vazhdim, Lëvizja  kishte orientim demokratik dhe çlirimtar, prandaj edhe i  qëndroj kohës me mbi 12 vite rezistencë!, për këtë meritën më të madhe pa dyshim e kishte  Komiteti i Kosovës shtrirë gjithandej dhe drejtuar nga personalitetet e kohës që drejtonin atë.  Krahas luftërave të një pas njëshme që Azemni i bënte kundër pushtuesit Serb, ai dënonte  rëndë edhe “hafijet” të cilët po i shërbenin pushtuesit. Këtë Azemi edhe e kishte zbatuar në  disa raste, duke i dënuar bashkëpunëtorët e pushtuesit. Në një rast ai kishte dënuar një të tillë  që ishte bashkëpunëtor i Kost Peçancit. Azemi kishte marrë të dhëna të sakta se me 29 janar të  vitit 1919, Kosotë Peçanci me një tog xhandarësh të regjimentit 21 të divizionit të Prishtinës,  do të shoqërohej nga një hafije shqiptar, të cilët do të shkonin në drejtim të Pejës, duke kaluar  nëpër Runik. Azemi Bejta me shokë i vunë pritë këtij divizioni, duke e vrarë hafijen shqiptar,  dhe duke lënë të vrarë po ashtu edhe 29 xhandar Serb. Ky është vetëm një episod nga dhjetëra  e dhjetëra luftëra e përleshjeje tjera të Azem Bejtë Galicës kundër forcave të armatosura e  pushtuese Serbe.  Azem Bejta bashkëpunonte ngushtë me shokët e tij që drejtonin masat popullore në krahinat  të tjera të vendit si me Sadik Ramën e Gjurgjevikut, Hasan Ferrin nga Plava, Isuf Mehanin e  Sanxhakut, Adem Ilazin e Reçakut, Idriz Seferin Moravë-Gjilan, Kalosh Danin e Kërçovës  etj. Bashkëluftëtarët e Azemit dëshmonin se në maj të vitit 1919 Azem Bejta, kishte pas veti  rreth 8.000 deri 10.000 luftëtarë. Një pjesë syresh në aksionet e para prenë lidhjet telefonike të  Mitrovicës me rrethe tjera, si dhe bënë atentat në Naçallnikun serb të Mitrovicës. Më 12 maj     të vitit 1924, Pashiq ishte për vizitë në Francë dhe atje e alarmojnë nga Beogradi me anë të  …

Në mesin e personaliteteve meritore shqiptare, të shquara për kontributin që kanë dhënë në çlirimin e trojeve të Shqipërisë nga pushtimi turk por edhe ruajtjen e territoreve shqiptare, të cilat Evropa dhe Rusia ua kishin dhënë shteteve grabitqare fqinje: Greqisë, Bullgarisë, Serbisë dhe Malit të Zi, janë të mirënjohur: Çerçiz …

Lindi në Aká (Akyaka në Turqinë e sotme) më 13 korrik të vitit 1866, ku ishte internuar i ati, Said Sermedin bej Toptani, nga turqit për arsye të aktivitetit të tij nacionalist. Atje i ati kishte ndërtuar familje me Hanifenë, vajza e Ahmet Pedis Kartajit, një luftëtar nga Kaukazi, i …

Azem Bejtë Galica (1889-1924) ka qenë njëri ndër luftëtarët më të njohur të historisë së popullit shqiptar, kundërshtari dhe luftëtari më i pa kompromis kundër   pushtimit të Kosovës dhe viseve të tjera nga Serbia e shtetet fqinje, strategu dhe heroi i kohës së tij, i cili për 12 vjet rresht, …

Ibrahim Dalliu lindi në Tiranë, në vitin 1878, në një familje me tradita fetare islame. Si fëmijë u edukua në frymën fetare të familjes dhe duke ndjekur këtë rrugë vendosi të studionte në Stamboll. Gjatë studimeve, Ibrahimi në frymën islame ai u aktivizua për çështjen kombëtare shqiptare. Në këtë drejtim …

Në mesin e personaliteteve më meritore të kombit, pa dyshim se një vend të rëndësishëm zë edhe Andon Zako Çajupi, (1866-1930) veprimtar dhe atdhetar i devotshëm, poet, krijues, dramaturg, publicist e përkthyes. Ai zë vend meritor dhe vend nderi në letërsinë shqipe të kohës, në radhë të parë për kundrimin …

Hoxhë Hasan Tahsini u lind me 7 prill të vitit  1811 në Ninat afer Sarandës, në Shqipëri dhe vdiq më 3 korrik të vitit 1881. Ishte rilindas, filozof, matematikan, shqiptar. Dijetar i shkallës botërore e dhetar pararojë i Rilindjes Kombëtare, përveç gjuhës amtare, zotëronte edhe disa gjuhë të huaja. Ishte …

Frang Bardhi (1606-1643) ka qenë ipeshkv, shkrimtar, leksikograf, folklorist dhe etnograf shqiptar. Ai u lind në vitit 1606 në fshatin  Kallmet të Zadrimës, në veri të Shqipërisë. Ishte pjesëtar i një familjeje të njohur me tradita fetare të  Zadrimës. Mësimet e para i mori në vendlindje, Pastaj studimet i kreu në …

Vaso Pasha ishte njëri ndër rilindësit më të spikatur të Shqipërisë dhe njëri ndër iluministët e ndritur të kombit. Ai, tërë jetën dhe veprën ia kushtoi çështjes së çlirimi të Shqipërisë, arsimimit, kulturës, diturisë. Pashko Vasa, lindi në Shkodër më 17 shtator të vitit 1825. I ati quhej Hilë Gjokë …

Më 23 qershor të vitit 2002 vdiq atdhetari demokrat,  burri i madh i Kosovës, Hysen Tërpeza. Ai  lindi më 10 qershor të vitit 1910, në fshatin Tërpezë të Vitisë. Ishte luftëtar popullor, nacionalist në radhët e Lëvizjes Nacional-demokratike shqiptare dhe njëri ndër ideatorët e saj.  Në vjeshtë të vitit  1945, me …

Pavarësisht Kanunit, fesë dhe traditës patriarkale, në shumë raste gjatë historisë, femra  shqiptare i ka këputur  vargonjtë e robërisë dhe ka luftuar për të drejtat e veta, madje edhe duke luftuar së bashku me burrat për të mbrojtur vendin, lirinë, Atdheun. Po ta shfletojmë historinë kombëtare prej kohës së ilirëve …

Ruzhdi Hajdini, njëri ndër flamurtarët e parë të Republikës së Kosovës, ka lindur në vitin 1955 në fshatin Miroc të komunës së Besianës, (ish-Podujevë). I takonte një familjeje me tradita atdhetare. Shkollën fillore e kreu në vendlindje ndërsa të mesmen në Prishtinë.  Qysh i ri me qëllim për ta ndihmuar …

Selam Musai lindi më 1860, në fshatin Salari të Tepelenës nga një familje me tradita patriotike. Ishte udhëheqës i kryengritjeve në Vlorë dhe ra heroikisht për çlirimin e saj. Nuk ishte i arsimuar por ishte një patriot i lindur, një shqiptar i pabindur ndaj qeveritarëve turq. Mbasi u rekrutua ushtar, …

Ymer Haxhi Prizreni, (i njohur edhe  si Ymer Drini apo si Ymer Prizreni) lindi në vitin 1826 dhe vdiq në vitin 1886, ishte veprimtar i shquar i Lëvizjes Kombëtare, një nga udhëheqësit kryesorë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe kryetar i qeverisë së përkohshme të formuar në periudhën e fundit …