Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Deputetja ukrainase, Ina Sovsun thotë se Fëmijët po vdesin në Ukrainë derisa Perëndimi po bën tregti me Rusinë. Në një intervistë për Al Jazeera, ajo ka deklaruar se Rusia do të mbledhë miliarda dollarë nga tregtia me Perëndimin, e cila do të financojë rrjedhën e mëtejshme të luftës. “Na mjaftuan historitë e liderëve botërorë që luten për ne dhe shembujt e heroizmit, dhe ata vazhdojnë të bëjnë tregti me Rusinë, e cila po vret foshnjat, fëmijët, gratë dhe njerëzit e Ukrainës çdo ditë”, tha deputetja ukrainase Ina Sovsun. Ish-ministrja e Arsimit dhe Shkencës i Ukrainës dhe anëtar i partisë opozitare Holos tha për Al Jazeera se është hipokrite të flitet për të ndihmuar Ukrainën dhe në të njëjtën kohë të blejë naftë dhe gaz rus që mund të sjellë miliarda në Rusi për shkak të rritjes së çmimeve. Me origjinë nga Krakovi, ajo ishte nënkryetare e Fakultetit Ekonomik në Kiev dhe është profesoreshë e shkencave politike në universitetin kombëtar në kryeqytet. Ai flet për ditët e pushtimit të forcave ruse, i cili u iniciua nga presidenti rus Vladimir Putin javën e kaluar.
Ju keni lindur në Krakov, keni punuar dhe jetuar në Kiev për një kohë të gjatë. Ku ndodheni për momentin, si është situata?
– Si shumë nga kolegët e mi, unë jam ende në Kiev. Qëndrova këtu sepse ndihem i nevojshme në vendin tim. Parlamenti i Ukrainës është ende duke punuar. Me pak fjalë, aktualisht rreth nesh është një gjendje lufte. Kur nuk i bëj detyrat e shtëpisë, kur nuk raportoj para publikut, jam kryesisht në një strehë, sepse kemi sirena të sulmit ajror dhjetë herë në ditë. Mijëra e mijëra ukrainas janë nën sulm të vazhdueshëm rus, qoftë në shtëpitë, spitalet, kopshtet apo shkollat e tyre.
Ku është situata më e keqe për momentin – në Kiev, në veri apo në jug të vendit?
– Situata është shumë e komplikuar në veri, lindje dhe jug të vendit. Vendlindja ime, Krakovi, vuan nga sulmet dhe granatimet e vazhdueshme. Rusët kryejnë krime të shumta lufte çdo ditë. Komuniteti botëror nuk do ta harrojë këtë bombardim shkatërrues.
Jeni në kontakt të vazhdueshëm me njerëzit, qofshin politikanë apo ukrainas ‘të zakonshëm’. A jeni befasuar edhe nga ky pushtim rus?
– Ukrainasit po tregojnë heroizëm të paparë përballë pushtuesve rusë. Njerëzit janë të bashkuar, të bashkuar, të gjithë gati të bëjnë më të mirën për të mos lejuar që trupat e Putinit të bëjnë atë që duan. Putini mendoi se do të ishte një punë e lehtë për ushtrinë e tij që të merrte vendin tonë. Ai mendoi se do t’i duheshin vetëm disa ditë për të pushtuar Ukrainën. Megjithatë, ai e gjeti veten në luftë me një komb të tërë prej 40 milionë trimash.
Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky dhe ju jeni në anët e kundërta të politikës ukrainase. Si e komentoni luftën e tij të deritanishme në kohën e pushtimit?
– Keni të drejtë kur thoni se partia ime është në opozitë me presidentin, por kjo është në kohë paqeje. Tani, gjatë luftës, të gjithë jemi të bashkuar kundër një armiku, kundër Rusisë. Ne i lëmë mënjanë të gjitha mosmarrëveshjet tona për një kohë tjetër, më të mirë. Tani, kolegët e mi dhe unë jemi të gjithë me Presidentin Zelensky si Komandant i Përgjithshëm Suprem i Forcave të Armatosura të Ukrainës.
A e tradhtoi bashkësia ndërkombëtare Ukrainën, a besonte Kievi në mbrojtje më të madhe dhe më të fortë se Shtetet e Bashkuara, Bashkimi Evropian, NATO?
– Në qendër të Evropës po zhvillohet një luftë. Civilët vdesin nga bombat ruse, fëmijët vdesin, foshnjat vdesin. Por vendet perëndimore, partnerët tanë vazhdojnë të bëjnë tregti me Rusinë. Ne ende dëgjojmë justifikime për zonën e ndalim-fluturimit. Ata na thonë se është pothuajse e pamundur. Dhe kur është fjala për sigurinë e të gjithë kontinentit evropian, duke përfshirë edhe botën. Putini nuk do të ndalet. Ky është momenti kur ne duhet të sigurojmë qiellin, të mbrojmë fëmijët tanë nga bombat, të vendosim një embargo të plotë ndaj naftës dhe gazit rus.
Sa fëmijë të tjerë duhet të vdesin nga bombardimet për të bërë të qartë se qiejt tanë duhet të ‘mbyllen’?
-Nuk dua të jem i vrazhdë, por me të vërtetë nuk dua të dëgjoj histori se si ukrainasit janë frymëzim për botën, se si liderët ‘luten për ne’ dhe nuk janë të gatshëm të ndalojnë së paguari miliarda vrasësve dhe nuk munden. Ata gjejnë vullnet të mjaftueshëm për të siguruar qiejt evropianë për miliona. Analistët thonë se Rusia mund të shtojë 17 miliardë dollarë shtesë në buxhetin e saj për shkak të rritjes së çmimeve të naftës. A nuk është çmenduri?
Si mund ta ndihmojë bota vendin tuaj për momentin dhe cilët mund të jenë hapat e ardhshëm të komunitetit ndërkombëtar?
– Siç e kam thënë tashmë: është jashtëzakonisht e nevojshme të krijohet një zonë ndalim-fluturimi, atëherë ne kemi nevojë për më shumë armë për mbrojtjen ajrore, raketa tokë-ajër dhe shumë sende të tjera ushtarake. Ne kemi nevojë për furnizim me ushqim, ujë dhe ilaçe, veçanërisht në disa zona ku njerëzit kanë qëndruar në strehimore për më shumë se një javë. Disa fshatra dhe qytete po përballen me një katastrofë humanitare.
Komuniteti botëror duhet t’i detyrojë rusët që të paktën të ndërtojnë ‘rrugë të gjelbra’ në mënyrë që njerëzit të mund të marrin nevojat e jetës ose të evakuohen. Në vend të kësaj, pushtuesit vazhdojnë të veprojnë si terroristë. Dhe pa dyshim, ata janë terroristë.
A do ta përballojë Ukraina këtë pushtim rus, a do të ketë mjaftueshëm fuqi punëtore, armë, moral dhe besim?
– Unë vërtet besoj te ukrainasit. Ata janë heronj që i tregojnë botës se si t’i kundërvihet së keqes së madhe – Putinit dhe Rusisë së tij. Megjithatë, nuk do të ndalem së theksuari se liderët botërorë duhet ende të na ndihmojnë. NATO duhet të krijojë një zonë ndalim-fluturimi në territorin tonë dhe në këtë mënyrë të mbrojë miliona civilë. Ata duhet të fillojnë dhe të vendosin ndalesa tregtare në mënyrë që të ndërpresin fluksin e madh financiar që i lejon Rusisë të vazhdojë këtë luftë.
Intervistoi Ibrahim Sofić
6 mars 2022
Al-Xhazira
