Frank Shkreli: Nga Lëvizja antikomuniste polake, në krye të Evropës

Zgjedhja e tij, tërhoqi vëmendjen pra jo vetëm sepse ai është i pari nga Europa Lindore ish komuniste që zgjidhet në atë post të lartë të burokracisë europiane, por edhe për faktin se ai i takon një brezi politikanësh polakë dhe europianë, i cili 25 vjetë më parë, në një moshë të re ishte në frontin e luftës kundër komunizmit.  Si student, Donald Tusk ishte shumë aktiv në Lëvizjen anti-komuniste polake, Solidarnost, e cila fillimisht sfidoi komunizmin dhe më vonë mundi regjimin komunist polak, 25 vjetë më parë.  Z. Tusk edhe në ditët e sotëme ai nuk e fsheh admirimin e tij për ish-Presidentin amerikan Ronald Reagan dhe ish-Kryeministren britanike Margareth Thacher, të cilët konsiderohen ndër protagonistët kryesorë që kontribuan drejt shëmbjes së komunizmit në Europën Lindore dhe Qëndrore.  Si aktivist i dikurëshëm i Lëvizjes Solidarnost, ai ka vazhduar gjithashtu t’i qëndrojë besnik edhe ikonës së lirisë polake dhe europiane, Z. Lech Walesa, ish udhëheqsit të kësaj lëvizjeje, i cili qe zgjedhur president Polonisë në vitin 1990, menjëherë pas rënjes së komunizmit.  

 Pas zgjedhjes së tij në postin e Presidentit të Këshillit të Europës, Donald Tusk u tha gazetarve se konsideron se dy prioritetet kryesore të mandatit të tij janë vendosja e një bilanci midis disiplinës buxhetore dhe rritjes ekonomike në vendet e eurozonës dhe të merret me kërkesat e Londrës, e cila kërkon me ngulm ndërmarrjen e reformave në radhët e Bashkimit Europian, pasi sipas, tij, “asnjë person i arsyeshëm nuk mund të imagjinojë Bashkimin Europian pa Britaninë e Madhe.”  Si politikani i parë nga vendet anëtare të Europës ish-komuniste në BE-në, Z. Tusk, për tu zgjedhur detyrën e lartë të KE-së, ai kishte mbështetjen e Kryeministrit britanik David Cameron dhe Kancelarja e Gjermanisë Angela Merkel, është e njohur tanimë si mbështetse e tij.  

Në lidhje me politikën e jashtme,  Kryeministri polak ka kritikuar Rusinë ç’prej fillimit të krizës në Ukrainë, duke kërkuar sanksione më të forta kundër Moskës për agresionin e saj në Ukrainë, ndërsa në lidhje me politikën europiane, ai njihet si mbështetës i një integrimi më të madh politik dhe ekonomik mbrenda BE-së, ndërkohë që ka kritikuar ato që ai i ka quajtur si, “monopolizime politike” të vazhdueshme nga vende me influencë si Gjermania dhe Franca. Në vend të këtij përqëndrimi të marrjes së vendimeve nga dy tre kryeqytete me rëndësi, ai ka thënë se nevojiten përpjekje të përbashkëta, ku secili vend anëtar të paraqesë propozimet dhe nismat e veta, sidomos kur është fjala për negociatat mbrenda eurozonës.

Sekretari amerikan i Shtetit John Kerry, në një deklaratë të lëshuar mbrëmë në emër të Shteteve të Bashkuara, u drejtoi urimet e tija Kryeministrit polak, Donald Tusk dhe Ministres së Punëve të Jashtmë të Italisë, Federica Mogherini.  Kryediplomati amerikan tha në mesazhin e tij se “pret që të punojë me të dy udhëheqsit e ri europianë për të përballuar sfidat e mëdha me të cilat përballemi në lidhje me sigurinë, demokracinë dhe lirinë në lindje të Europës, në rajonin e Lindjes së  Mesme, si dhe anë e mbanë botës dhe njëkohësisht të bashkveprojmë për të mbrojtur dhe për të realizuar vizionin tonë të përbashkët për një Europë të tërë, të lirë dhe në paqe.”  Zoti Kerry nënvijoi në mesazhin e tij se, “Shtetet e Bashkuara dhe Europa ndajnë zotime të forta në mbështetje të lirisë, të sigurisë, demokracisë dhe të drejtave të njeriut, të ligjit dhe të tregjeve të lira.” Ai përfundoi urimin e tij duke thënë se, “Ne jemi të bashkuar me lidhje të qëndrueshme kulturore dhe tregtare, me një histori të përbashkët, si dhe me shpresat tona për një të ardhme më të mirë… për të ndërtuar marrëdhënje edhe më të forta trans-atlantike si dhe një botë më të sigurtë dhe më të begatë për brezat e ardhëshëm.”

Zgjedhja e Z. Donald Tusk si President i Këshillit të Europës është simbolike dhe e rendësishme pasi ve në dukje se sa shumë ka ndryshuar, jo vetëm një vend ish komunist si Polonia në dy dekadat e fundit, por zgjedhja e tij shënon njëkohësisht edhe transformimin e vet Europës pas shëmbjes së komunizmit. Polonia, natyrisht, krenohet me zgjedhjen e tij në këtë detyrë me përgjegjësi,  sepse sipas analistit polak, Pawel Swieboda, “asnjë burrë tjetër polak deri tashti, me përjashtim të Papa Gjon palit të II, nuk ka arrritur të sigurojë një post aq të lartë.” Duhet të krenohet edhe Europa me këtë vendim, pasi duket se “Europa e vjetër” është e gatëshme që të pranojë vendet ish-komuniste – të kësaj “zonë energjetike”, siç tha vet Z. Tusk — jo vetëm si anëtare të saj, por edhe si udhëheqse të fatit të përbashkët. Vetë Kryeministri Tusk e cilësoi zgjedhjen e tij në krye të Europës si një hap të madh për vendet anëtare të Europës Lindore, duke u thënë gazetarve se “është i sigurt fakti se diçka ka ndryshuar dramatikisht në Europë gjatë gjashtë muajve të fundit.” Ai u pohoi gazetarve të shtunën që kaloi se, “Prania e njerëzve me përvojë nga Europa Lindore, është tepër e nevojshme në Europë.”

Është e natyrshme që një patriot si Donald Tusk, në një detyrë aq të lartë që i është besuar nga Europa, ai do të punojë për interesat europiane dhe njëkohsisht është e logjikshme që ai të mos harrojë as interesat kombëtare të vendit të tij, por as ato të të rajonit të Europës Lindore ish-komuniste me të cilin ai dhe vendi i tij deri 25 vjetë më parë kanë ndarë të njëjtin fat të keq nën regjimet komuniste.  Si përfaqsues i një vendi siç është Polonia,  e cila ka vuajtur aq shumë nga komunizmi dhe që i njeh mirë hallet e tranzicionit, shpresojmë që Presidenti i ri i Këshillit Europain, Donald Tusk të luaj një rol të rëndësishëm edhe në politikën e integrimeve europiane, në mbështetje të zgjërimit të BE-së me vendet që ende nuk janë anëtzare, por që aspirojnë t’i bashkohen BE-së, përfshirë Shqipërinë dhe Kosovën.

Frank Shkreli: Vrasja brutale e një gazetari

Të mërkurën, Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Barak Obama ndërpreu pushimet verore për të dënuar në mënyrën më të ashpër dhe më të theksuar vrasjen makabre, ekzekutimin me prerje koke të gazetarit të rëmbyer amerikan James Foley nga militantët terroristë, të të ashtuquajturit Shteti Islamik (ISIL), që vepron në territoret e Sirisë dhe të Irakut.  Në një deklaratë televizive të mërkurën pas dreke, Presidenti Obama, duke venë në dukje zemërimin e tij, si rrallë herë më parë në publik, tha se vrasja e gazetarit  James (Jim)Foley “ishte një akt dhune që tronditi botën mbarë”, dhe shtoi se Shtetet e Bashkuara “do të bëjnë çdo gjë të mundur që të venë drejtësinë në vend”.  Presidenti Obama tha se “Jim Foley ka raportuar nga zona të vështira dhe të rrezikshme lufte, duke qenë dëshmitar i vuajtjeve të njerëzve anë e mbanë botës”.  Presidenti amerikan theksoi   se veprimtaria e gazetarit Foley, i cili ishte marrë peng pothuaj dy vite më parë ndërsa raportonte mbi vuajtjet e njerëzve të pafajshëm në konliktin në Siri, “është në kontrast të thellë me ato që bëjnë vrasësit e tij.  Le të jemi të qartë për ISIL-in”, shtoi Presidenti Obama. “Ata kanë shkatërruar qytete dhe fshatra të tëra, duke vrarë civilë të pafajshëm dhe të të pa-armatosur, në akte dhune prej frikacakësh”.  Ata tha Presidenti Obama, “Kanë rrëmbyer gra e fëmijë duke i torturuar, duke i dhunuar dhe duke i trajtuar si skllevër.”  Z. Obama tha se grupi terrorist ISIL ka “vrarë edhe myslimanët — si të sektit sunni ashtu dhe shia — me mijëra.  Ata kanë venë në shënjestër të krishterët dhe pakica të tjera fetare, vetëm e vetëm se pse praktikojnë një fe tjetër.  Ata deklaruan qëllimin e tyre për të kryer gjenocid kundër një populli të vjetër”, deklaroi shtoi Presidenti Obama.  Në prononcimin e tij të ashpër dhe shumë të prerë kundër grupit ISIL, Presidenti amerikan tha se ai grup, “Nuk flet në emër të asnjë feje.  Numri dërmues i viktimave të tyre janë vetë myslimanët dhe asnjë fe nuk mëson vrasjen e njerëzve të pafajshëm. Asnjë Perëndi e drejtë nuk favorizon masakrën që ata bënë jo vetëm dje por për çdo ditë tjetër. ISIL nuk ka asnjë ideologji, me ndonjë vlerë njerëzore”, tha udhëheqsi amerikan. Ata deklarojnë”, shtoi Presidenti Obama, “se janë në luftë me Shtetet e Bashkuara ose me Perëndimin, por fakti është se ata terrorizojnë fqinjtë e tyre”, tha Presidenti Obama  në reagimin e tij ndaj lajmit për vrasjen brutale të gazetarit James Foley.

Presidenti amerikan tha gjithashtu se Shtetet e Bashkuara do të jenë “vigjilente dhe të pamëshirshme” në operacionet kundër grupit ISIL të cilat do të vazhdojnë, nënvijoi ai dhe u bëri thirrje irakianëve që të bashkohen për të përjashtuar këta terroristë nga komunitetet e tyre. Ai shtoi edhe se “as populli sirian, për fatin e të cilit raportonte gazetari James Foley, nuk meriton të jetojë nën hijen e një tirani ose nën kërcënimet e terroristëve” duke thënë se sirianët dhe irakianët ” kanë mbështetjen tonë në luftën e tyre për një të ardhëme më dinjitoze”, përfundoi presidenti Obama.

Vrasësit e James Foley kërcënojnë të gjithë gazetarët, vendas dhe ndërkombëtarë, të cilët kanë vajtur atje për të raportuar  mbi luftërat dhe terrorin kundër vendasve në atë zonë.  Këtë javë u publikua edhe një video që tregon Steven Sotloff, një gazetar  amerikan tjetër, fati i të cilit nuk dihet, por që merret me mendë se edhe ai është i rrëmbyer. 

Në lidhje me këtë situatë, Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve, në një deklaratë të mërkurën, shfaqi shqetësimin e tij të thellë për të gjithë gazetarët që sipas tij — shumica janë sirianë — por që mbahen gjithnjë peng nga grupi ISIL, i cili ka rrëmbyer, ka vrarë dhe ka kërcënuar gazetarët në territorin që ai kontrollon.  Sipas Nën Drejtorit të Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, Z. Robert Mahoney, “Gazetarët e kanë ditur se Siria është vendi më i rrezikshëm për të punuar si gazetar, madje edhe para se t’i pritej koka  gazetarit James Foley-t”.  Ai citohet në dekaratën e Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve se,”Pjestarët e Shtetit Islamik, që vranë James Folye, përdorin dhunë dhe kërcënime me qëllim për të mos lejuar raportimin e pavarur nga zonat që ata kontrollojnë.”  Megjithëkëtë, shtoi ai, “Gazetarët sirianë dhe korrespondentët e huaj si Jim Foley janë të gatëshëm të rrezikojnë jetën, “në përpjekje për të qenë dëshmitarë”, sipas fjalëve të një gazetarje tjetër amerikane Marie Colvin, gjithashtu e vrarë më heret në Siri.

Organizata për Mbrojtjen e Gazetarëve e cila ndjekë me vëmendje të drejtat dhe liritë e gazetrave në mbarë botën, thotë në deklaratën e saj me rastin e vrasjes së gazetarit James Foley, se gjatë dy viteve të fundit, Siria ishte vendi më i rrezikshëm në botë për gazetarët, ku përveç tij, thotë ajo, të pakën 69 gazetarë të tjerë janë vrarë gjatë atij konflikti, përfshirë disa që janë vrarë matanë kufijve të Libanit dhe Turqisë.  Organizata në fjalë nënvijon se gazetarët janë subjekt sulmesh nga të gjitha palët dhe se në një situatë që nuk ka ndodhur asnjëherë më parë, më shumë se 80 gazetarë janë rrëmbyer në Siri, gjë që nuk është shënuar asnjëherë më parë në botë. Sipas Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve me qëndër në New York, përafërsisht 20 gazetarëve — shumica e të cilëve janë sirianë – sot për sot nuk u dihet fati.

Të gjitha këto raste, thotë Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarve, venë në dukje rrezikun me të cilin përballen çdo ditë në punën e tyre, gazetarët dhe korrespondentët vendas dhe të huaj në zonat që kontrollohen nga grupi ISIL. Si rezultat, njerëzit e thjeshtë mund të pyesin, pasi dihen mirë rreziqet, atëherë pse shkojnë gazetarët në ato zona të njohura mirë për veprimtari terroriste.  Ndoshta përgjigja më e mirë, por më e pabesueshme nga një nënë që posa ka humbur djalin e saj në dorë të terroristëve, vjen nga nëna e gazetarit James Foley, Diana e cila me lotë në sy tha për medien se, “Kurrë më parë nuk kemi qenë më krenarë për djalin tonë.  Ai dha jetën duke u përpjekur që t’i tregojë botës vuajtjet e popullit sirian”.  Edhe Presidenti Obama lavdëroi gazetarin James Foley për kurajon e tij gazetareske dhe për raportet e tija nga Siria, duke thënë se ai ka shërbyer si “dëshmitar” i vuajtjeve të njerëzve aq larg.  Ndërsa babai i James Foley-t, John Foley, kur u pyet se pse djali i tij kishte vendosur të shkonte në një zonë aq të rrezikshme për gazetarët, ai u përgjigj: “Pse futen zjarrëfiksit në një shtëpi të mbuluar nga flakët?  Ky, ishte profesioni i tij.”

Ndërsa Kryetarja e Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve, Sandra Mims Rowe, duke reaguar ndaj vrasjes së gazetarit James Foley, tha se, “Ai shkoi në Siri për t’i ekspozuar botës vuajtjet e popullit sirian, për të qenë dëshmitar i luftimeve në atë vend dhe duke bërë një gjë të tillë, ai luftoi dhe dha jetën njëkohësisht edhe për lirinë e shtypit.”