Të shtunën në mbrëmje, më 11 shtator 2021 në qytetin Zyrih të Zvicrës u bë përurimi i librit të Vaxhid Sejdiut: “Shkolla shqipe në Kantonin e St. Gallenit – vatër e bashkimit kombëtar”
Në përurimin e këtij libri morën pjesë bashkatdhetarët tanë, pra miq, prindër, dashamirë, nxënës, gazetarë e intelektualë, të cilët i dhanë shumë rëndësi librit të profesor Vaxhidit dhe shkollës shqipe përgjithësisht.
Në fillim e mbajti një fjalë përshëndetëse për të pranishmit, drejtoresha e bibliotekës “Hardau” të Cyrihut, Suela Jorgaqi, e cila me dashamirësi dhe me përkujdesje të veçantë foli edhe për rëndësinë e librit të Vaxhidit edhe për librin në përgjithësi, si dhe i ftoi shqiptarët, që sa më shumë të jenë të pranishëm në bibliotekë për të lexuar, për mësuar e studiuar! Pra, pikërisht në atë bibliotekë u bë përurimi i librit të profesor Vaxhidit!
Më pas fjalën e mori vetë autori i librit. Ai pra të pranishmëve paraqiti fotografi, shpjegoi për aktivitetet, ngjarjet, veprimtaritë arsimore, kulturore e atdhetare që janë mbajtur në këto tridhjetë vite të jetësisë së shkollës shqipe. Nga gjithë kjo shihet këmbëngulja e një pjese të mirë të bashkatdhetarëve tanë, të cilët jo vetëm kanë dashur të mbajnë gjallë në shpirtin e tyre gjuhën shqipe, kulturën shqiptare, por edhe kanë vepruar për ta ruajtur këtë shpirt shqiptarësie, duke u bërë pjesë e aktiviteteve dhe shkollës shqipe, për të cilën ka shkruar me shumë përkushtim e në mënyrë të përkryer profesor Vaxhid Sejdiu. Ka shumëçka që mund të shkruajmë e vëmë në dukje për këtë libër, por në një shkrim të tillë nuk mund të themi të gjitha.
Në fund fare, bukuria e këtij përurimi të librit, u pasurua kur nxënësit e shkollave shqipe mbajtën një pjesë artistike me recitime e këngë, të cilët përfaqësuan edhe bashkëmoshatarët e tyre.
Recituan këta nxënës: Anesa Huneli, Aulona Shaqiri, Ajlina Huneli dhe Gentonis Shala.
Ndërsa programi u mbyll me këngën “Jam Shqiponja”, të kënduar nga nxënësja e shkollës shqipe në Uster, Gresa Shala.
Në përpjekjet e veprimtaritë e shumanshme të profesor dr. Vaxhid Sejdiut, gjithmonë, në horizontin kulturës shqiptare janë parë e po shihen rezultate të mëdha, qoftë në kuptimin e çeljes së shkollave shqipe në kantone, në qytete e në fshatra të Zvicrës, qoftë në përbërje të lidhjeve të mirëfillta me mësimdhënës, me Ambasadën e Republikës së Shqipërisë dhe atë të Republikës së Kosovës, qoftë edhe me institucionet të tjera shqiptare e zvicerane. Veç kësaj ai e mban mësimin e gjuhës shqipe në shumë shkolla, në Zvicër, duke përgatitur nxënësit shqiptarë, në shkallën më të lartë e të përkryer.
Këto lidhje kanë formuar një taban të fortë të shkollës shqipe dhe njëkohësisht kanë siguruar vazhdimësinë e funksionimit normal të mësimit në gjuhën shqipe edhe në të ardhmen.
Përpjekjet e tij së bashku me mësimdhënësit shqiptarë janë shembulli më mirë i shpirtit atdhedashës dhe përhapjes së tij te brezat e rinj. Profesor Vaxhidi dhe mësimdhënësit të tjerë kanë bërë ç’ është e mundur, madje ndonjëherë edhe të pamundurën, për të dhënë mësim në shkollat shqipe. Madje edhe atëherë kur ka pasur vështirësi të shumta, mësimdhënësit nuk janë stepur, por janë gjendur të gatshëm për të shkrirë çdo mundësi edhe pse janë dëmtuar vetë. Ata kështu kanë realizuar më të mirën e mundshme për nxënësit shqiptarë.
Njerëzit kur jetojnë e punojnë larg atdheut, në vende të huaja, janë si gurët e malit që rrokullisen, por sidoqoftë po e harruan gjuhën, i kanë prerë rrënjët, prandaj edhe pema pa rrënjë thahet. Ne po bëjmë përpjekje që këto rrënjë të jenë të gjalla e prodhuese e të mos thahen kurrë. Rrënjët janë gjuha shqipe dhe kultura e mirëfilltë shqiptare, prandaj fëmijët shqiptarë në diasporë, ta mësojnë gjuhën shqipe e ta mbajnë kulturën shqiptare sa më shumë e sa më mirë, sepse kështu e kanë të siguruar edhe trashëgiminë shqiptare.
Fëmijët në përgjithësi janë si ajo ara e pëlleshme, në të cilën zë shumë shpejt fara e hedhur, prandaj është e domosdoshme që fara e gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare të zërë sa më mirë në mendjet e në zemrat e fëmijëve shqiptarë në diasporë.
Kështu, puna e profesor Vaxhidit me mësimdhënësit të tjerë në kuadër të “Shkollës Shqipe” në Zvicër është pikërisht ajo fara më mirë e gjuhës sonë dhe kulturës shqiptare që u mboll e mbillet te këta nxënës shqiptarë në diasporë.
Por a mjafton vetëm kjo? Jo, natyrisht, jo. Prandaj, kërkojmë bashkëpunimin me të gjithë shqiptarët që banojnë në Zvicër.
Është një fakt i çuditshëm që na bën të mendojmë thellë. Në Zvicër gati as edhe një fshat, qoftë edhe malor, nuk mund ta gjesh pa një familje shqiptare, prandaj hapja e shkollave shqipe është, për mendimin tim, akti më patriotik që mund të bëjë shqiptari në diasporë. Ata prindër shqiptarë që nuk janë të vetëdijshëm, duhet të vetëdijesohen, të bëjnë lidhje sa më të forta me mësimdhënësit në kuadër të “Shkollës Shqipe” që fëmijët e tyre të mësojnë sa më mirë. Ne vetë, të gjithë së bashku, i kemi shumë mundësi në duar që të funksionojë dhe të gjallërojë sa më mirë gjuha shqipe në zemrat e fëmijëve shqiptarë.
Përurimi i këtij libri është, padyshim, pjesë e kësaj gjallërie të gjuhës dhe kulturës shqiptare.
Për këtë libër kanë shkruar e folur shumë mësimdhënës, intelektualë të tjerë, prindër të fëmijëve dhe njerëz të shquar të kulturës, të shkencës e frymëzimeve atdhetare, siç është edhe profesor Ahmet Qeriqi, i cili, ndër të tjera, shkroi kështu për këtë libër:
“Monografia: “Shkolla Shqipe në Kantonin e St. Gallenit, vatër e bashkimit kombëtar” pasqyron më së miri aktivitetin e gjithanshëm, të pandërprerë dhe të vazhdueshëm të “rilindësve” të kohës sonë, të cilët kanë ngarkuar mbi supet e tyre barrën e rëndë për ta ruajtur gjuhën shqipe dhe për ta transmetuar te brezat e shqiptarëve të rinj…”
Në fund fare dua ta mbyll këtë shkrim me fjalët e profesor Vaxhidit:
“ Ajo që ka rëndësi ta them, është se kam bërë hulumtime dhe pas grumbullimit të materialit, kam ardhur vetvetiu te përfundimi i vënies së titullit të librit, sepse shkolla shqipe, padyshim, është vatër e bashkimit kombëtar. Për të kanë punuar veprimtarët, mësimdhënësit nga të gjitha trojet shqiptare, janë edukuar, kanë mësuar e janë frymëzuar nxënësit e të gjitha këtyre trevave, pra si në Shqipërinë e bukur e të bashkuar, së cilës i kanë kënduar e këndojnë të gjithë shqiptarët atdhedashës.”
Punë e veprimtari të mbarë i dashur profesor Vaxhidi! Urojmë që nga mendja e dora juaj, të shohim e lexojmë edhe shumë libra nga letërsia, historia e veprimtaritë të tjera shkencore e shoqërore!