Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Demokracia është një formë qeverisjeje e bazuar në vetëqeverisjen nga qytetarët individualë. Fjala demokraci vjen nga greqishtja dhe do të thotë “qeveri nga populli”.
Grekët dhe romakët kishin një formë demokracie, por forma moderne u zhvillua në tranzicionin nga Mesjeta në Rilindje. Në demokracinë athinase (600-400 p.e.s.), zgjedhja e një parlamenti u rezervohej qytetarëve meshkuj të rritur (jo skllevër apo bujkrobër).Në kohën romake kishte demokraci formale, por në fakt qeverisja ushtrohej autoritare (nga perandorët dhe familjet fisnike). Nga mesjeta e këtej, vetëm Zvicra kishte një demokraci të drejtpërdrejtë, të ushtruar nga votues dhe administratorë meshkuj. Diku tjetër ajo u minua nga pushteti absolut i monarkëve.John Locke (1632-1704) e kundërshtoi atë pushtet në një shkrim të vitit 1690, duke deklaruar se qeveria i nxirrte të drejtat e saj vetëm nga një marrëveshje e qytetarëve. Idetë e tij për të drejtat themelore e çuan Montesquieu (1689-1755) në teorinë e ndarjes së pushteteve.
Demokracitë moderne shfaqin mjaft ndryshime. Për shembull, në SHBA fuqia e kreut të shtetit (presidentit) është shumë më e madhe se në shumicën e shteteve evropiane. Në Kinë dhe Korenë e Veriut, ka “demokraci popullore”, të cilat në thelb janë sisteme komuniste autoritare. Shumë vende në zhvillim kanë një “demokraci një partie”. Sidomos pas vitit 1990, dhjetëra vende kanë prezantuar një formë të demokracisë reale, shpesh për herë të parë.
Demokracia është një koncept thelbësor në traktatet moderne të të drejtave të njeriut. Neni 29 i Deklaratës Universale thotë se “Në ushtrimin e të drejtave dhe lirive të tij, çdokush do t’i nënshtrohet vetëm atyre kufizimeve [të nevojshme për] të mirën e përbashkët në një komunitet demokratik”. Për më tepër, Deklarata Universale nuk bën thirrje në mënyrë eksplicite për vendosjen e një demokracie.
Por dispozitat e lirisë të idesë së të drejtave të njeriut mund të realizohen vetëm në një formë demokracie që garanton lirinë e shprehjes, vendimmarrjen përmes diskutimit publik, zgjedhjeve të fshehta dhe dhënies së të drejtave për pakicat. Këto të drejta nuk mund të pezullohen me një shumicë gjysmë plus një.
Demokracia sociale shpesh konsiderohet si forma optimale e demokracisë, sepse ajo plotëson më së miri të drejtat e njeriut të parashikuara në Deklaratën Universale. Demokracia prezumohet në tekstet e të drejtave të njeriut të Kombeve të Bashkuara. Arti i Deklaratës Universale. 29.2 dhe Konventa Ndërkombëtare për të Drejtat Civile dhe Politike flasin për masat “…për të përmbushur kërkesat e justifikuara të moralit, rendit publik dhe të mirës së përbashkët në një shoqëri demokratike.” Dhe “shoqëria demokratike” përmendet katër herë në Konventën për Ekonominë, Të drejtat sociale dhe kulturore. Neni 21.3 i Paktit për të Drejtat Civile flet për “të drejtën e votës universale dhe të barabartë në votime të fshehta”, kusht që mund të plotësohet vetëm në një shtet demokratik.
Platoni (427-347 p.e.s.) tallej me demokracinë. “Një demokraci varet nga të drejtat dhe liritë dhe njerëzit mund të bëjnë çfarë të duan. Aty ku ekzistojnë mundësi të tilla, secili do ta rregullojë natyrshëm jetën e tij ashtu siç e sheh të arsyeshme. Me sa duket kjo është lloji më i bukur i shoqërisë. Me atë përzierje personazhesh, ai shkëlqen si rroba shumëngjyrëshe me një model lulesh shumëngjyrësh… Nuk i intereson fare prejardhja e njerëzve që hyjnë në politikë dhe marrin vendime politike, përderisa pretendojnë se janë të mirë. masat e popullit të jenë të ndërgjegjshëm… Çdo ditë njeriu riorganizon jetën e tij për të akomoduar të gjitha dëshirat që i lindin. Një minutë është pija dhe seksi, tjetra është uji dhe buka, tjetra stërvitje fizike… Në ato rrethana mësuesi ka frikë nga nxënësit e tij dhe flet me ta. Nxënësit i shohin me përbuzje mësuesit e tyre dhe sillen sikur të ishin të rritur.”
Shoqëria ideale e Platonit drejtohet nga një mbret filozof. Arti dhe letërsia janë të censuruara rreptësisht. Demokracia është një formë e keqe qeverisjeje sepse automatikisht çon në thirrjen për një njeri të fortë dhe rrjedhimisht në tirani. Platoni u përpoq disa herë të vinte në praktikë idetë e tij politike, duke përfshirë edhe ndihmën e tiranit të Sirakuzës, por ishte shumë i zhgënjyer nga rezultatet.
Aristoteli (384-322 p.e.s.) ishte një filozof grek i cili, nëpërmjet interesit të tij të madh për realitetin dhe njohurive të tij analitike, i dha filozofisë një themel shkencor. Ai gjithashtu nuk ishte në favor të demokracisë: monarkia dhe aristokracia janë format më të mira të qeverisjes, tirania dhe demokracia më e keqja.
…
