Ndërlidhja e perfeksionizmit më ankth dhe depresion në kohën pandemisë globale COVID-19 – rast studimi në Kosovë III

10/04/2020 Fejton

Tema të tjera...

KONKLUZIONE DHE DISKUTIME

Duke qenë së përpjekjet e njerëzve që sjelljet, veprimet por dhe rezultatet e tyre të jenë në nivel të standardeve të larta të pranueshmerisë por dhe të arsyeshme mund të manifestohen edhe më çekuilibrim të gjendjes emocionale dhe psikologjike është ideuar që ky punim të shqyrtojë ndërlidhjen e perfeksionizmit më ankth dhe depresion në kohën pandemisë globale covid-19 – rast studimi në Kosovë.

Sipas Dunkley (2002) dhe Wheeler., et al. (2011),perfeksionizmi është një faktor kryesor rreziku për ankth dhe depression, Por edhe (Blankstein & Dunkley, 2002). Wheeler., et al. (2011), zbuluan se njerëzit e diagnostikuar me çrregullim të ankthit social kishin rezultate më të larta të perfeksionizmit maladaptiv sesa ata që vuanin nga çrregullimi i panikut ose çrregullimi Obsesiv Kompulsiv. Lidhja midis perfeksionizmit dhe depresionit është e dokumentuar mirë (Sherry, Richards & Sherry, 2014).

Bazuar mbi këto konklutime dhe të gjeturatë hulumtimve të tjera ky studim është udhëhequr nga tri hipoteza.

Hipoteza e parë ka qenë: “Qytetarët e Kosovës raportojnë lidhshmëri në mes perfeksionizmit me ankth dhe depresion”, për analizimin e të cilës është bërë analiza e korrelacionit ku është raportuar lidhshmëri pozitive signifikante në mes perfeksionizmit me ankth dhe depression. Ky rezultat është i rëndësishëm dhe e mbështesin këtë hipotezë.

Hipoteza e dytë ka qenë: “Përpjekjet perfeksioniste neurotike në kohën e COVID-19 në Kosovë janë më të theksuara në krahasim me ato normale në funksion të kujdesit ndaj kësaj pandemisë”, për analizimin e të cilës është bërë analiza One-Sample Test ku niveli i perfeksionizmit neurotik ka raportuar mesatare më të lartë se perfeksionimi normal.Rezultati është significant.

Hipoteza e tretë ka qenë: “Ekzistojnë dallime të rëndësishme gjinore në raportimin e simptomave depresionit dhe perfeksionizmit normal e neurotik gjatë ditëve të pandemisë”, për analizimin e të cilës është bërë analiza e t-testit. Tek variabla e depresionit meshkujt kanë shfaqur mesatare me të ultë se femrat. Ndërsa tek variabla e perfeksionimit neurotik meshkujt kanë shfaqur mesatare më të lartë se femrat. Këto rezultate në aspektin statistikor janë të vlefshme dhe e mbështesin këtë hipotezë.

Nga analizimi përshkrues ka rezultuar se në këtë periudhë është në nivel të lartë të perfeksionimit (adaptiv) normal. Njëkohësisht nuk ka raportim të lartë të perfeksionimit (maladaptiv) neurotik por në vlerë të moderuar.

Por edhe niveli i depresionit ka rezultuar më një nivel ultë dhe të moderuar të raportimit dhe momentalisht nuk është alarmues për ndërhyrje.

Sipas rezultateve deskriptive të konkluduara në lidhje më nivelin e ankthit është raportuar nivel i ultë i ankthit në përgjithësi.

32,8% e pjesëmarrësve kanë raportuar se në këtë kohë lexojnë libra dhe gjëra të tjera,

29.4% e pjesëmarrësve kanë raportuar se zhvillojnë aktivitete brenda oborrit të shtëpisë apo banesës së tyre

19.9% e pjesëmarrësve kanë raportuar së dëgjojnë lajme

Si burim kryesor burimi të informacioneve të sakta pjesëmarrësit kanë theksuar TV dhe portalet, Institutin Kombëtar të Shëndetit Publik” si dhe ministrinë e Shëndetësisë.

85.4% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se respektojnë “Plotësisht” kufizimin e lirisë së lëvizjes

13.6%% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se respektojnë “Pak” kufizimin e lirisë së lëvizjes

1.0% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se respektojnë “Aspak” kufizimin e lirisë së lëvizjes

48.6% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se “Plotësisht” ka ndryshuar dinamika e jetës së tyre

45.0%% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se “Pak” ka ndryshuar dinamika e jetës së tyre

6.4% e pjesëmarrësve kanë deklaruar se “Aspak” ka ndryshuar dinamika e jetës së tyre

REKOMANDIME

Bazuar në të gjeturat e këtij studimi rekomandohet që njerëzit në kohën e karatinimit të lexojnë më shumë libra dhe romane.
Të reflektojnë dhe të mësohen më ndryshim të papritur të dinamikës jetësore dhe rrethanave të jetuarit.
T’i largojnë mendimet automatike negative që i kanë akumuluar në mendje dhe t’i shndërrojnë ato në mendime pozitive, shpresëdhënëse dhe motivuese.
Të merren në konsideratë të lartë rekomandimet e profesionistëve të shëndetit mendor dhe fizik në funksion të ruajtjes nga pandemia.
Një pjesë të kohës t’i kushtohet familjes e posaçërisht atyre që kanë fëmijë, duke i angazhuar ata në aktivitete psiko-edukative, në lojëra atraktive që e tërheqin vëmendjen nga frika dhe pashpresa.
Të vlerësohet në shkallën më të lartë të rëndësisë ruajtja dhe kujdesi për shëndetin tonë por dhe të tjerëve njëkohësisht.
Në mendimet tona në familjet tona të mbizotërojë uniteti, qetësia, vigjilenca e shtuar në dhe këshillimi i ndërsjellët në mes nesh.
Nuk është e thënë që vazhdimisht të qëndrojmë para TV-së apo duke shfletuar lajme nëpër portale të ndryshme apo në rrjete sociale.
Mundësisht t’i shmangemi lajmeve me përbërje statistikat e vdekjeve sidomos të mos ekspozohen ato para fëmijëve dhe para familjarëve më sëmundje kronike dhe pleqve
Ata që kanë fëmijë të shtëpi të përpiqen që mos t’ua dramatizojnë situatën atyre më përmasat e pandemisë por ta paraqesin situatën si masë e kujdesit të shtuar dhe të detyruar.

Referencat

Angold, A., & Rutter, M. (1992). Effects of age and pubertal status on depression in a large clinical sample. Development and Psychopalhology, 4, 5

Ashby, J. S., & Rice, K. G. (2002). Perfectionism, dysfunctional attitudes, and self-esteem: A structural equation analysis. J. Couns. Dev. 80(2):197

Blankstein, K. R., & Dunkley, D. (2002). Evaluative concerns, self-critical and personal standards perfectionism: A structural equation modeling strategy. Perfectionism: Theory, research and treatment, American Psychological Association, Washington, DC. 285-315.

Blatt , S. J. (1995). The destructiveness of perfectionism. Am Psychol. 50(12):1003-20

Flett, G. L., & HeWitt, P. L. (2002).Perfectionism and maladjustment: An overview of theoretical, definitional, and treatment issues. In P. L. Hewitt & G. L. Flett (Eds.), Perfectionism (pp. 5-31). Washington, DC: American Psychological Association.

Frost, R.O., Heimberg, R.G., & Holt, C. S. (1993). A comparison of two measures of perfectionism. Pers Individ Dif 119-26

Han, Hae-Ra. (2009). “Measuring Anxiety in Children: A Methodological Review of the Literature”, The John Hopkins University, School of Nursing, Baltimore, MD,USA. Asian Nursing Research. Vol.3. No.2, f. 49

Hill, N. E., Castellino, D. R., Lansford, J. E., Nowlin, P., Dodge, K. A., Bates, J. E., & Pettit, G. S. (2004). Parent academic involvement as related to school behavior, achievement, and aspirations: Demographic variations across adolescence. Child Development, 75, 1491

Kessler, R.C., McGonagle, K.A., Swartz, M., Blazer, D.G., & Nelson, C.B. (1993). Sex and depression in the National Comorbidity Survey I: Lifetime prevalence, chronicity, and recurrence. Journal of Affective Disorders, 29, 85–96

Kola, V. (2004). Simptomatologjia e çrregullimeve mendore. Tiranw. Nr. 55, 56

Nolen-Hoeksema, S. (1990). Sex differences in depression. Stanford, CA: Stanford University Press.

Rice, K. G.,Ashby, J. S.,&Slaney, R. B. (1998).Self-esteem as a mediator between perfectionism and depression: A structural equations analysis. Journal of Counseling Psychology, 45, 304

Sarason, I.G. (1986). Test anxiety, worry, and cognitive interference. In R. Schwarzer (Ed.). Selfrelated cognition in anxiety and motivation. Hillsdale, NJ: Erlbaum. 19-34. Seven-Year Multivariate Longitudinal Study of the Changes in Anxiety about Teaching

Spitzer, R.L., Kroenke, K., Williams, J.B. W., & Lowe, B. (2006). A brief measure for assessing generalized anxiety disorder. Arch Inern Med.166:1092-1097.

Stoeber, J., & Childs, J. H. (2010).The assessment of self-oriented and socially prescribed perfectionism: Subscales make a difference. Journal of Personality Assessment, 92, 577

Sherry, S. B., Richards, J. E., & Sherry, D. L. (2014). Self-critical perfectionism is a vulnerability factor for depression but not anxiety: A 12 month, 3 wave longitudinal study. J Res Pers ;52:1-5.

Wheeler, H. A., Blankstein, K. R., Antony, M. M., et al. (2011). Perfectionism in anxiety and depression: Comparisons across disorders, relations with symptom severity and role of comorbidity. Int J Cogn Ther; 4(1):66-91.

WHO (2020). Coronavirus disease (COVID-2019) situation reports. Situation report—55. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200315-sitrep-55-covid-19.pdf?sfvrsn=33daa5cb_6

WHO (2020). Virtual press conference on COVID-19. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/transcripts/who-audio-emergencies-coronavirus-press-conference-full-and-final-11mar2020.pdf?sfvrsn=cb432bb3_2

World Health Organization (2012). World suicide prevention. Available: http://www. who.int/mediacentre/events/annual/world_suicide_prevention_day/en/