Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
(Shoqëria e tanishme që mat vlerën me ndjekës, famë, para, dhe jo me thelb moral)
“Në këtë botë, lavdia varet në mur — jo në shpirt.”
Në realitetin bashkëkohor dhe konteksti i përkufizimit të suksesit është deformuar thellësisht. Shoqëria moderne, e mbushur me imazhe të përpunuara, me rrjete sociale që promovojnë dukjen mbi qenien, ka rrëshqitur drejt një kulture ku suksesi matet me numrin e ndjekësve, famën mediatike, pasurinë materiale dhe jo me vlerat morale, intelektuale apo kontribuese për shoqërinë. Ky fenomen, i quajtur “kulti i suksesit të rremë”, ka depërtuar gjithandej, duke përfshirë jo vetëm individët, por edhe institucionet dhe liderët politikë. Kosova dhe Shqipëria nuk kanë qenë të imunizuara ndaj kësaj prirjeje globale. Madje, në këto shoqëri që vijnë nga histori të rënda politike dhe shoqërore, rënia në grackën e suksesit të rremë është bërë edhe më evidente dhe më e rrezikshme, duke dëmtuar shpresat për zhvillim të qëndrueshëm dhe për ndërtimin e një shoqërie të bazuar në vlera të vërteta.
Realiteti i sotëm: Një pasqyrë e suksesit të falsifikuar
Në çdo cep të jetës publike, vërehet një kalim i theksuar nga përmbajtja drejt formës së dukjes. Një individ vlerësohet më shumë për numrin e pëlqimeve që merr në Instagram, facebook etj, sesa për idetë që mbart. Një politikan matet më shumë për sa herë shfaqet në ekrane, sesa për cilësinë e ligjeve që propozon apo për ndikimin real të veprimtarisë së tij në jetën e qytetarëve. Në këtë shoqëri të spektaklit, lavdia e vërtet “varet në mur” – në kuptimin e fotografive të varura nëpër mure dixhitale të rrjeteve sociale – dhe jo në shpirt, në vlerat e brendshme të individit. Rrjedhimisht, ngrihen në piedestal persona që shpesh nuk përfaqësojnë as dije, as integritet, as përkushtim ndaj të mirës së përbashkët, por vetëm mjeshtri në ndërtimin e fasadës. Thjeshtë, sa më shumë manipulon, aq më i besuar bëhet.
Rasti i Kosovës: Kulti i Albin Kurtit
Në Kosovë, një shembull shumë domethënës i krijimit të një kulti të rremë është rasti i kryeministrit deri-aktual, Albin Kurti. I lindur si një figurë e rezistencës qytetare, një disident kundër sistemit serb dhe më vonë një kritik i ashpër i klasës politike pasluftës, Kurti u perceptua për shumë kohë si simbol i shpresës, ndershmërisë dhe ndryshimit. Megjithatë, me ardhjen në pushtet, dhe sidomos me kalimin e viteve, ka ndodhur një ndarje e qartë mes imazhit të ndërtuar publikisht dhe realitetit të qeverisjes së tij. Në vend se të shërbente si mishërim i ndryshimit radikal të premtuar, ai dhe partia e tij shpesh kanë ndjekur të njëjtat praktika të klientelizmit, arrogance ndaj kritikës, instrumentalizim të institucioneve dhe përçarje të skajshme politike. Dorën nën në zemër nga kjo kohë sa ka qeverisur ky njeri na jep argumente të bollshme se është qeverisja më e dobët që ka pasur Kosovan ga të gjitha qeverisjet deri me sot.
Nëpër rrjete sociale dhe tubime publike, Kurti vazhdon të trajtohet si një “profet politik”, një figurë e paprekshme, pavarësisht rezultateve të dobëta në ekonomi, mungesës së përmbushjes së premtimeve për drejtësi dhe llogaridhënie, apo izolimit në politikën e jashtme. Ndjekësit e tij, të udhëhequr nga një emocion i verbër, jo rrallë herë mohojnë çdo kritikë ndaj tij, duke dëshmuar sesa thellë është rrënjosur kulti i suksesit të rremë në perceptimin publik.
Në këtë mënyrë, suksesi i Kurtit është shndërruar nga një koncept real politik në një iluzion masiv – një sukses i bazuar më shumë në retorikë dhe marketing sesa në reforma të prekshme e të qëndrueshme. Për ketë sukses të tij unë mendoj se ka segmente të mirëorganizuara nga jashtë që i ndihmojnë atij ta mbajë ketë popullaritet…
Rasti i Shqipërisë: Fasada e Edi Ramës përballë nongratës Berisha
Në Shqipëri, Edi Rama përfaqëson një tjetër model të suksesit të rremë, këtë herë të sofistikuar nëpërmjet artit të fasadës vizuale. I ardhur nga bota e artit, Rama është shquar për përdorimin mjeshtëror të komunikimit vizual dhe propagandës për të ndërtuar një imazh të një lideri modern, reformator dhe progresist. Shto kësaj faktin se oponenti i tij Sali Berisha është një figure e harxhuar politike dhe nongrata nga ShBA. Ky fakt vetëm sa ndihmon fasadës së Rames. Me projekte të mëdha të rindërtimit urban, ngjyrosje të fasadave të qyteteve dhe promovim të Shqipërisë si një vend turistik nëpër botë, Rama ka krijuar një realitet virtual, ku duket se gjithçka është në zhvillim e sipër. Në realitet, pas këtyre fasadave, Shqipëria përballet me një varfëri të thellë, një emigracion masiv, korrupsion të institucionalizuar dhe një sistem drejtësie që, megjithëse në reformë, vazhdon të ketë probleme të mëdha.
Ndërkohë, Rama është mjeshtër në manipulimin e perceptimeve, duke përdorur rrjetet sociale, konferenca shtypi spektakolare dhe marrëdhënie ndërkombëtare për të ruajtur imazhin e tij të një lideri të jashtëzakonshëm. Kulti i tij nuk është më as një produkt i rezultateve reale, por një prodhim i rafinuar i menaxhimit të imazhit.
Pse ndodh kjo?
Ka disa arsye pse kultet e suksesit të rremë lulëzojnë në shoqëritë tona:
- Rrjetet sociale: Rrjetet sociale kanë fuqizuar ndjeshëm mekanizmat e manipulimit të perceptimeve. Në vend që informacioni të shërbente për të zgjuar ndërgjegjen qytetare, shpesh përdoret për të ndërtuar realitete të rreme.
- Shkatërrimi i autoriteteve tradicionale: Institucionet tradicionale si akademia, media e pavarur dhe shoqëria civile janë dobësuar, duke i lënë hapësirë të madhe manipulimit nga aktorë të fuqishëm politikë.
- Varfëria dhe pasiguria: Në një kontekst të varfërisë dhe pasigurisë ekonomike, njerëzit kanë tendencën të kapen pas figurave të forta që premtojnë ndryshim, duke mos pasur mundësi ose energji për të analizuar thellësisht realitetin.
- Kultura e spektaklit: Shoqëria jonë është e fiksuar me spektaklin dhe pamjen e jashtme. Politikanët kanë kuptuar se të jesh i dukshëm dhe interesant shpesh është më e rëndësishme se të jesh efektiv dhe i drejtë.
Kulti i suksesit të rremë ka pasoja të rënda:
- Shterimi i demokracisë: Kur liderët merren me ndërtimin e imazheve dhe jo të institucioneve, demokracia dobësohet dhe rrëshqet drejt autoritarizmit.
- Demoralizimi i shoqërisë: Shoqëritë fillojnë të besojnë se suksesi është çështje fati, manipulimi apo paraqitjeje, jo përpjekjeje dhe vlerash.
- Rritja e pabarazisë: Në mungesë të vlerave të vërteta, fuqia dhe pasuria përqendrohen në duart e atyre që dinë të manipulojnë më mirë opinionin publik.
- Zhdukja e elitave të vërteta: Intelektualët e ndershëm, aktivistët e sinqertë dhe profesionistët seriozë margjinalizohen nga figura që zotërojnë aftësinë për të ndërtuar imazhe të rreme.
Si të dalim nga ky rreth vicioz?
Zgjidhja është e vështirë, por e mundur:
- Rikthimi tek vlerat: Shoqëritë duhet të rikthejnë respektin për vlerat morale, përmbajtjen dhe integritetin.
- Arsimi kritik: Edukimi që nxit mendimin kritik dhe jo vetëm riprodhimin e informacionit është themelor.
- Fuqizimi i mediave të pavarura: Vetëm media të lira dhe të pavarura mund të ekspozojnë realitetin përtej fasadave.
- Zhvillimi i shoqërisë civile: Një shoqëri e fortë civile mund të shërbejë si balancë kundër manipulimit të pushtetit.
Në botën e sotme, ku lavdia “varet në mur dhe jo në shpirt”, jemi dëshmitarë të një epoke ku suksesi i vërtetë po zëvendësohet nga suksesi i rremë. Kosova dhe Shqipëria, me shembujt e Albin Kurtit dhe Edi Ramës, tregojnë qartë se si shoqëritë mund të rrëshqasin në adhurimin e fasadave, duke harruar përmbajtjen dhe thelbin. Nëse duam të ndërtojmë një të ardhme më të drejtë dhe më të qëndrueshme, duhet të mësojmë të shohim përtej pamjes, të vlerësojmë thelbin moral mbi famën dhe pasurinë, dhe të ngremë figura që, përveçse duken mirë, edhe janë realisht të mira për shoqërinë.
