Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Çështja e Komunës së Tuzit të Malësisë është pjesë e programit e pothuajse të gjithë subjekteve politike shqiptare dhe disa organizatave joqeveritare. Gjithashtu, kjo çështje ka qenë temë e diskutimeve të niveleve të ndryshme temë e disa elaborateve e projekteve dhe shkak i protestave paqësore.
Që nga viti 1997 e deri më sot, së paku pesë herë është premtuar jetësimi i Komunës së Tuzit me të drejta të plota nga ana e qeveritarëve malazez;, por deri më sot asnjë nga këto premtime nuk është mbajtur. Po ashtu, kërkesa e Komunës së Tuzit shpeshherë ka qenë objekt negocimi në mes partisë në pushtet dhe faktorit politik shqiptar.
Gjatë fushatave të ndryshme parazgjedhore, në të kaluarën, zyrtarët e partisë në pushtet, duke përfshirë edhe kryetarin Milo Gjukanoviq, kanë vizituar trevën e Malësisë vetëm me një qëllim: që duke premtuar realizimin e Komunës, të mbledhin vota për Partinë Demokratike Socialiste. Dhe, për fat të keq, deri më tani, kjo politikë ka pirë ujë.
Gjatë gjithë kësaj kohe, jo vetëm ndaj çështjes së Komunës së Tuzit, por në përgjithësi ndaj Malësisë, është udhëhequr një politikë neglizhente, inferiore dhe diskriminuese nga ana e Podgoricës zyrtare, e cila i është qasur çështjes së Komunës së Tuzit vetëm atëherë kur ky pushtet ka parë mundësinë e përfitimit të vet politik. Pra, partia në pushtet e Millo Gjukanoviqit, e ka shfrytëzuar dhe gjithnjë vazhdon që ta shfrytëzojë deri në maksimum kërkesën e drejtë të banorëve të Malësisë për interesat, nevojat dhe qëllimet e veta politike. Sepse, nuk shpjegohet ndryshe zvarritja me paramendim tashmë më shumë se dy dekada, e realizimit të Komunës së plotë, duke kushtëzuar jetësimin e saj me arsyetime të pakuptimta dhe absurde.
Edhe sot , çështja e Komunës së Tuzit është bërë temë e zgjedhjeve presidenciale në Mal të Zi, të cilat janë parashikuar të mbahen me 7 prill. Siç njoftojnë mediat, subjekteve politike shqiptare të cilat janë pjesë e koalicionit qeveritar, fillimisht u është kërkuar të mbështesin kandidatin e PDS-së, Filip Vujanoviq, për President në zgjedhjet e prillit. Si këmbim, partia në pushtet e Gjukanoviqit, do të zhvillojë më vonë referendumin “konsultativ” për statusin e plotë të Komunës së Tuzit.
Përsëri Qeveria malazeze , në mënyrë perfide dhe të kalkuluar, tenton që të përdorë çështjen e Komunës së Tuzit, si mjet për të arritur qëllimet e saja politike. Tani shtrohet pyetja se deri kur çështja e Komunës së Tuzit do të jetë objekt i marrëveshjeve apo çështje kushtëzimi e njërës palë, qeverisë malazeze ndaj palës tjetër, përfaqësuesve të subjekteve nacionale shqiptare!?
Një pjesë e konsiderueshme e përgjegjësisë lidhur me mosrealizimin e Komunës së plotë të Tuzit , mban edhe faktori politik shqiptar, i cili nuk ka qenë sa duhet i vendosur apo këmbëngulës, unik dhe konsistent lidhur me çështjen në fjalë. Gjithashtu, faktori politik shqiptar ka lejuar që të manipulohet, nga ana e partisë në pushtet, në mes tjerash edhe me çështjen e Komunës, e cila ka përfituar nga ndasitë dhe nga mos uniteti i subjekteve politike shqiptare. Edhe në zgjedhjet presidenciale të këtij viti, partitë politike apo koalicionet shqiptare që janë pjesë e qeverisë, deri më sot nuk kanë arritur qëndrim të njëjtë dhe kanë dallime sa i përket asaj se a duhet apo nuk duhet përkrahur kandidati i PSD-së për kryetar të Malit të Zi.
Kur janë në pyetje pozita e popujve pakicë në hapësirën e shteteve që u krijuan nga shpërbërja e Jugosllavisë, paradoksi më i madh është aplikimi i standardeve të ndryshëm, të dyfishtë, nganjëherë edhe të trefishtë, në zgjidhjen e statusit të tyre brenda shtetit të tanishëm ku ata jetojnë. Të marrim për shembull serbët në veri të Kosovës të cilët me përkrahjen e heshtur të komunitetit evropian, po angazhohen për autonomi politiko-territoriale apo status special i cili, si i tillë paraqet sfidë serioze për integritetin dhe tërësinë shtetërore të Kosovës.
Rasti tjetër i kërkesave ekstremiste serbe në rajon, paraqet iniciativa e Komunës Lubinje, territor brenda Federatës së Bosnjës dhe Hercegovinës, me popullsi shumicë të nacionalitetit serb. Komuna e Lubinjes gjindet në pjesën juglindore të Hercegovinës afër kufirit shtetëror me Malin e Zi dhe në tetor të vitit të kaluar, siç njofton portali informativ Vijesti, zyrtarët e kësaj komune planifikojnë që të ftojnë banorët e vet në referendum me qëllim që të votojnë për shkëputje nga republika e Bosnjës dhe Hercegovinës dhe t’i bashkëngjiten Malit të Zi !? Këtë vendim ata e mbështesin në Ligjin për Referendum dhe në iniciativën qytetare të Republikës Serbe, e cila është në fuqi që nga viti 2010. Nëse vjen deri te realizimi i një referendumi të tillë, ky do të ishte rasti i parë në këtë hapësirë të Ballkanit ku një komunë e një shteti fqinj shkëputet dhe i bashkëngjitet një shteti tjetër. Lidhur me këtë lajm, për befasi, nuk pati asnjë reagim nga instancat ndërkombëtare.
Derisa në njërën anë një komune, komunitetit të një shteti fqinj, i ofrohet mundësia e shkëputjes nga shteti të cilit ato i takojnë, në anën tjetër një pjese të shqiptarëve në Mal të Zi, Malësisë, vazhdimisht iu mohohet një ndër drejtat e tyre fondamentale: e drejta e vetëqeverisjes së plotë lokale, si kërkesë minimale e shumicës autoktone shqiptare në këtë trevë. Atyre, pra banorëve të Malësisë , tash disa vite me radhë iu është imponuar e ashtuquajtura Komunë urbane dhe sot iu ofrohet njëfarë referendumi “konsultativ”, i cili sipas disa ekspertëve të fushës përkatëse , një gjë e tillë nuk ka bazë ligjore dhe do të duhej të ishte i papranueshëm.
Banorët e Malësisë kërkojnë që të trajtohen në mënyrë të barabartë, ashtu si edhe bashkësitë e tjera etnike në Mal të Zi dhe kërkesa e tyre nuk kërcënon integritetin e shtetit të Malit të Zi dhe është në përputhje me të gjitha ligjet, kartat dhe konventat ndërkombëtare për vetëqeverisjen lokale dhe decentralizimin e pushtetit. Prandaj, edhe mos realizimi i drejtës së formimit të Komunës së plotë të tyre, është i pabazë dhe i pajustifikueshëm.
Është imperativ i kohës që shqiptarët dhe përfaqësuesit e tyre politikë të ngrehin zërin e tyre tani dhe në mënyrë të unifikuar e me këmbëngulësi të kërkojnë realizimin e Komunës së plotë të Tuzit, pa asnjë lloj referendumi dhe pa kurrfarë kushti apo ultimatumi nga ana e qeverisë së Malit të Zi. Përndryshe, çështja e realizimit të një ndër kërkesave më jetike të shqiptarëve në këtë shtet, do të vazhdojë që edhe më tutje të jetë lojë politike e Podgoricës.
